❓پرسش: اگر هنگام تشهد آخر، امام جماعت رکعت اول یا سوم مأموم باشد، آیا تجافی واجب است؟ در حال تجافی چه ذکری باید بگوییم؟ ▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️ ✅ پاسخ: آیت‌الله خامنه‌ای: تجافی در تشهد آخر امام جماعت واجب نیست، بلکه مأموم می تواند برای رکعت بعد برخیزد و نماز را ادامه دهد، اماّ مستحب است در این حال به صورت تجافی بنشیند تا امام سلام نماز را بگوید، در این حال مستحب است فقط تشهد را بخواند. آیت‌الله سیستانی: کسی که یک رکعت از امام عقب مانده، بهتر آن است که وقتی امام جماعت تشهّد رکعت آخر را می‌خواند، به حالت تجافی بنشیند؛ یعنی انگشتان دست و سینه پا را به زمین بگذارد و زانوها را بلند نگه دارد و صبر کند تا امام سلام نماز را بگوید و بعد برخیزد، و اگر در همان جا بخواهد قصد فرادیٰ نماید، مانعی ندارد و نماز را فرادیٰ ادامه می‌دهد. آیت‌الله مکارم: كسى كه يك ركعت از امام عقب مانده، وقتى امام تشهّد را مى خواند احتياط واجب آن است كه زانوها را از زمين بلند كند و انگشتان دست و سينه پا را بر زمين بگذارد و بنابراحتیاط مستحب همراه او تشهّد بخواند، يا ذكر بگويد و اگر در تشهّد آخر است بنابر احتیاط واجب صبر كند تا امام سلام نماز را بگويد و بعد برخيزد و ادامه دهد. ▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️ 📚 منابع: استفتائات سایت رهبر معظم انقلاب، توضیح‌المسائل جامع آیت‌الله سیستانی، جلد۱، مسئله۱۹۵۷، استفتائات سایت جامع آیت‌الله مکارم ◀️ جامعة الاحکام | مرکز آموزش احکام و سبک زندگی اسلامی 🆔 @jameatolahkam 🌐 http://jameatolahkam.ir