زينت عابدان (رهيافتي بر شخصيت‌شناسي، سيره‌شناسي و انديشه‌شناسي امام سجاد(ع)) شخصيت‌شناسي فصل اول: شناسنامه امام سجاد(ع) نام مباركش: علي؛ كنيه‏اش: ابوالحسن، ابومحمد، ابوالحسين، ابوبكر، ابوعبد و ابوالقاسم؛ القابش: زين‏العابدين، سيدالعابدين، سجّاد، ذوالثقات، قدوه‏الزاهدين، سيدالمتقين، امام‎المؤمنين، زين‏الصالحين، منارالقانتين، الزكي، الامين و سيدالمجتهدين1 است. روز پنج‏شنبه، پنجم شعبان سال 38 ق در مدينه و در دوران حكومت عدل‏گستر علي(ع) به دنيا آمد.2 پدر بزرگوارش حسينبن علي و مادرش شهربانو نام داشت. دو سال و چند ماه از دوران كودكي را در عصر نياي بزرگوارش سپري كرد، شاهدي صادق از ده سال بي‏وفايي و مرارت‏هاي مردمان با عموي مظلومش امام حسن مجتبي(ع) بود، و يازده سال نيز در عصر امامت پدر زيست. امام سجاد(ع) در رخداد جانگداز عاشورا حضور داشت و پس از شهادت جان‏سوز پدر، عهده‏دار امامت مسلمانان شد. دوران 34 ساله‏ امامتش، از سال 61 هجري آغاز و در روز دوازدهم محرّم سال 95 هجري، در 57 سالگي، به دستور هشامبن عبدالملك، مسموم و در قبرستان بقيع به خاك سپرده شد. امام سجاد(ع) همسران متعدّدي داشتند كه تنها يكي از آنها به نام امّ‎عبداللّه ـ دختر عموي بزرگوارش حسن مجتبي(ع) ـ از طريق عقد دائم، به همسري آن حضرت درآمده بود و ديگران كنيزاني بودند كه حضرت آن‌ها را خريده بود. از امام سجاد(ع) 11 پسر و 4 دختر به جاي مانده است. 3 تبارشناسي امام سجاد(ع) خاندان امام زين‏العابدين(ع) خود در مناسبت‏هاي مختلف به معرّفي خاندان و تبار خويش پرداخته‏ است؛ از جمله در كاخ يزيدبن معاويه در معرّفي خود مي‏فرمايد: «... من فرزند مكه و منايم؛ من زاده زمزم و صفايم. من فرزند كسي هستم كه خداوند متعال او را در شب‏ معراج از مسجدالحرام به مسجدالاقصي سير داد. من فرزند محمد مصطفايم؛ من فرزند علي مرتضايم؛ من فرزند فاطمه زهرايم كه سرور زنان عالم است؛ من فرزند از بينبَرنده شرك و نفاق در روي زمينم؛ من فرزند پيشواي مؤمنان و مشعل‏دار مجاهدان و زينت عبادت‏كنندگان خدا و پرورش‏يافته كامل مكتب ربّ‏العالمين هستم. من فرزند كسي هستم كه با مارقان و ناكثان و قاسطان جنگيد و ناصبيان را سركوب كرد و هميشه چشم و گوش به فرمان خدا و رسول او داشت؛ او كه هميشه در دين خدا ثابت قدم بود».4 پيامبر اكرم صلی الله علیه و آله فرموده است: «خداوند متعال از ميان بندگانش دو نژاد را برگزيده است و آن از عرب، قريش و از غيرعرب، ايراني است»5 و خود امام زين‏العابدين(ع) مي‏فرمود: «من فرزند دو برگزيده‏ام»؛6 چون جدش، رسول خدا و مادرش، دختر يزدگرد بود.7 بلبل بوستان علوي امام سجاد(ع) در آشيانه پرمهر و محبتي به دنيا آمد كه خداوند براي توصيف آنان، سوره «هَلْ اَتي» را نازل كرد و با آيه تطهير، ايشان را از هر زشتي و پليدي منزّه ساخت. پدر پدر بزرگوار امام سجاد(ع) حسين‎بن علي است كه ابعاد بي‏نظير شخصيت برجسته‏ ايشان، بر اصحاب معرفت و شيفتگان خاندان نبوّت و امامت پوشيده نيست. حضرت زينالعابدين(ع) در دو سال پاياني دوران حكومت جدّش، حضرت علي(ع) به دنيا آمد. وي ده سال از امامت عمويش حضرت مجتبي(ع) و يازده سال هم از دوران امامت پدر بزرگوارش، را درك كرد كه اين امر سبب شد سه امام راستين به پرورش و تربيت او همت گمارند و دنيايي از فضايل اخلاقي و قداست‏ها بپرورانند و اين موقعيتي بود كه براي كمتر پيشوايي واقع مي‏شد. مادر مادرش بنا به نقل مشهور، شهربانو8 دختر يزدگرد سوم است. نام مادر ايشان را غزاله يا سلامه نيز گفته‏اند.9 تاريخ‏نگاران، اين بانوي بزرگوار را تحسين كرده‏اند؛ از جمله گنجي مي‏گويد: خداوند تبارك و تعالي ائمه مهدييّن را از نسل حسين(ع)، از دختر كسري قرار داده است، نه از ديگر زنانش.10 همچنين مبرّد ميگويد كه او از بهترين زنان عالم بود.11 به‌راستي كه خداوند منّان، اين بانوي بزرگوار لطف و عنايت خاص خود داشت، چرا كه ايشان را مادر بزرگوار امام زين‎العابدين(ع) و جده طيبه ائمه طاهرين قرار داد. او سرور بانوان عصرش بود. در فخر و مقامش همين بس كه مفتخر به همسري سيدالشهدا(ع) و مادري امام زين‏العابدين(ع) شد. او جده پيشوايان معصوم، از نسل امام سجاد(ع) است. او دخت يزدجرد، از نوادگان كسرا و معروف به شاه زنان، به معناي سرور بانوان است. او را اميرمؤمنان، علي(ع) بدين نام ناميده است.12 برخي گفته‏اند: نامش شهربانويه13 بود. نام‌هاي مادر امام سجاد: سلامه، سلافه، غزاله، سلمه، سادرة.14 توجه اميرمؤمنان و انتخاب ايشان به همسري سيدالشهدا، خود به تنهايي گوياي فضيلت آن بانوست و شايستگي‎يافتن بر مادري حجت‏هاي الهي، از ايمان و عقل بالاي آن بانو خبر مي‏دهد. .💥جنگ نرم ودشمن شناسی به کانال خودتان بپیوندید 👇 https://eitaa.com/joinchat/1676804212C6788504d95