📚
روشنفکری در غرب و ایران
✍🏼
قسمت ۳۱۱
🔰
فصل دوم: مسائل فکری و فرهنگی و نقش منورالفکران و علماء در این مسائل:
♦️۱ ) نقش منورالفکران در مسائل فکری و فرهنگی این دوره:
یکی از محققین که طرفدار اینگونه آموزشها در مدارس به سبک غرب است. در ارزیابی خود از دارالفنون به جهت گیری آن اشاره می کند. البته غرض او از اصطلاحاتی مانند خرافات، عوامفریبی و موهومات، آن چنان که در آن زمان و حتی رگه های آن تاکنون مطرح است، چیزی جز باورهای دینی و اعتقادات اسلامی نیست.
"می توان گفت تجددخواهی و مبارزه با خرافات و عوامفریبی و موهومات و نشر افکار آزادیخواهانه در عصر ناصری تا حدی از برکت تربیت و تعلیم همین طبقه از تحصیل کردگان دارالفنون بود و همین مؤسسه سودمند بود که عمال انقلاب مشروطیت و آن دسته از مأموران دولتی را که رشته کارهای آینده ایران را به دست گرفتند، تربیت کرد."
🔸نوشته اند: ظرف مدت چهل سال، ۱۱۰۰ نفر از این مدرسه فارغ التحصیل شدند و چون اغلب آنان از خانواده های منتقد (درباریان دیوانیان، لشکریان و شاهزادگان) بودند، به روشنفکری گراییده و توانستند معارف جدید اروپا را در میان طبقات متوسط جامعه انتشار دهند و اکثراً به مقامات عالی برسند.
نوشته اند: تا امیر بر سرکار و بر کارها مسلط بود، در مقابل آنان (بیگانگان)مقاومت و با این امر (تحمیل معلمان) مخالفت می کرد. اما چون کار او پریشان گشت، اغراض آنان جامه عمل پوشید و خشت اول کج نهاده شد.
🔹محققان تا چهل معلم خارجی را به اسم و مشخصات و رشته تدریس آنان ذکر کرده اند که در این باصطلاح مدرسه، مشغول تربیت غربی شاگردان بودند. در میان معلمان ایرانی این مدرسه هم افرادی که وابستگی قطعی به فراماسونری و سیاستهای بیگانه داشتند، دیده می شدند؛ مانند میرزا ملکم خان ارمنی، نظر آقا از ارامنه آذربایجان، مادروس خان از ارامنه جلفا، محسن خان مشیرالدوله.
فریدون آدمیت به مداخله بیگانگان - بویژه دولت انگلستان - در امر تعلیم و تربیت و انتخاب معلمان این مدرسه اعتراف می کند.
زهرا شجیعی به این مساله این گونه می پردازد که:
هدف تعلیم و تربیت در دورانی که این موضوع در حوزه اختیارات روحانیون جنبه مذهبی اخلاقی و معنوی داشت، با عصری که تحول صنعتی و پیشرفت علم و فن، نیازهای تازه ای را از نظر بهره مندی از نیروی انسانی پدید آورد، تفاوت بسیار یافت و آن را به کلی دگرگون ساخت. تغییر هدف ... در عصر اقتباس تمدن اروپائی، مورد توجه دولتهای وقت قرار گرفت ... برداشت قدمهای نخستین دولتهای پیش از مشروطیت، آموزش و پرورش از سلطه مذهب خارج و به تدریج از وظایف جدی دولتها شناخته شد.
ادامه دارد...
#روشنفکری_در_ایران_و_غرب
🆔
@Jarianshenasi