بسم الله الرحمن الرحیم سلام علیکم در خصوص نکاتی که جناب دکتر رضا منتظر درباره حجامت حزیران بیان داشتند و در پاسخ از پیامی که در کانال استاد مهدوی ارفع امده که البته این پیامی که دیده اید برای بنده حقیر محمد رضا فقهی است که متاسفانه امانت داری نشده و در کانالهای مختلف بدون ذکر نویسنده امده است (البته استاد مهدوی اطلاع نداشتند مطلب از حقیر است)نکاتی به عرض می رسانم. این مباحث و تضارب اراء و بازخوردها بسیار راهگشاست و امید است سبب ارتقای سطح علمی جامعه و دست اندر کاران طب ایرانی اسلامی باشد: ۱. در بررسی اجتهادی روایات در ابواب مختلف یا باب خاصی مثل حجامت، باید قران و همه روایات باب و عقل را باهم مورد توجه قرار دهیم و صرف توجه به یک روایت نمیتواند ملاک عمل قرار گیرد. (در صورتی که روایت را از جهت رجالی و درایه بپذیریم و نیز قایل نباشیم ان روایت در شرایط خاص زمانی و‌مکانی بیان شده و اینک نیز با همان شرایط قابل تعمیم به همه جوامع و اقالیم می باشد. ) ۲. در باب حجامت روایات متعددی وجود دارد که عمده انها وضعیت قمر را مد نظر قرار داده اند و این امر مورد تاکید حکما نیز قرار گرفته، لکن اینگونه نیست که وضعیت شمسی مغفول واقع شده باشد و اتفاقا توجه ویژه شده که در ادامه اشاره می شود. به نظر میرسد روایاتی که‌ماه رومی را مد نظر قرار داده اند از دو حال خارج نیستند : الف: روایتی که حجامت در ماه اذار مورد تاکید قرار داده شده نه روز خاصی از ان که در رساله ذهبیه امده است. روشن است حجامت در این ‌ماه در زمانی بهتر است انجام شود که سایر شرایط حجامت، هم از‌جهت زمانی و هم از جهت جسمی بیمار و... مورد نظر قرار گیرد. ب. روایتی که یک روز خاص را از جهت ماه رومی برای حجامت مشخص کرده است. در صورتی که در سالی ان روز خاص با شرایط زمانی قمری و شرایط جسمی بیمار سازگار باشد بدیهی است حجامت توصیه می شود. اما سخن و بحث در جایی است‌ که در سالی زمان حجامت به روز خاصی از ماه رومی با زمان مناسب حجامت به ماه قمری در تضاد باشد یا وضعیت جسمی حجامت شونده مناسب انجام حجامت نباشد، در اینجا ایا به صرف اینکه یک روایت ضعیف السند وجود دارد انجام حجامت مناسب است یاخیر؟ در پاسخ از این چالش که عمدتا محل اختلاف همین است عرض می شود: ۱. تمام روایات و کلمات حکما در حجامت هم موقعیت شمسی(که با ماه رومی میخواند) و هم موقعیت قمری را علاوه بر شرایط خود بیمار مد نظر قرار داده اند چه اینکه حجامت در فصل بهار طبی (که از زمان شروع جوانه زدن درختان اغاز می شود و ممکن است در اقالیم مختلف زودتر از فصل بهار تقویمی باشد) و چه بهار تقویمی که بر اساس موقعیت خورشیدی است مورد تاکید قرار‌گرفته و در عین حال گفته شده حجامت در همین ماه شمسی یا رومی در زمان مد قمر باشد. چنانکه در رساله ذهبیه ماه اذار (فروردین)برای حجامت تاکید شده و در عین حال بیان شده در ۱۲ ماه قمری به بعد و در فزونی ماه باشد. بنابراین روشن میشود هر دو زمان باید مد نظر قرار گیرد. دلیل این مطلب نیز روشن است، در اوایل ماه قمری،‌ خون به درون بدن میل دارد و حجامت که یک خونگیری مویرگی است و از سطح انجام می شود بهتر است در زمانی انجام شود که خون به سطح با مد قمر امده باشد تا بهترین نتیجه از حجامت گرفته شود و الا بر خلاف طبیعت بدن و طبیعت هستی عمل کرده ایم و طبیعت بدن دچار تحیر خواهد شد و طبیب باید خادم طبیعت باشد. ۲. اینکه گفتید در رساله ذهبیه روایت امده اولین سه شنبه از اولین ماه بهار(اذار) توصیه شده ظاهرا دو روایت مختلف را باهم مخلوط کرده اید. روایت مزبور از امام صادق علیه السلام است نه امام رضا علیه السلام و در رساله ذهبیه نیامده. انچه در باب روایت حزیران بیان شد در روایت مزبور نیز جاری است و باید سایر شرایط مد نظر قرار گیرد. در رساله ذهبیه حجامت ماه اذار امده و روز خاص مشخص نشده. و نیز فرموده اند:(فاذا اردت الحجامه فلاتحتجم الا لاثنی عشر تخلو من الهلال الی خمسه عشره منه فانه اصح لبدنک: ایا نفرموده اند ۱۲ تا ۱۵ قمری برای سلامتی بهتر و صالح تر است؟‌ ان هم بصورت حصر بیان شده یعنی در این تاریخ اصح لبدنک. از این روایت و روایات دیگر که ۱۷ ۱۹ و ۲۱ قمری نیز ذکر شده روشن میشود معصومین علیهم السلام حجامت در زمان مناسب قمری را نیز توجه خاص داشته اند. با این توضیحات روشن شد که ما نگفتیم مکانیسم عمل حجامت فقط وابسته به موقعیت قمر است بلکه باید مکانیسم شمسی و وضعیت بیمار نیز لحاظ شود.