﷽؛
✅ ارتباط شیعیان ايران با امام جواد علیه آلاف التحیة و الثناء
📝 پرسش :
ارتباط شیعیان ايران با امام جواد (عليه السلام) از چه راه هايی بود ؟
📖 پاسخ اجمالی :
شیعیان امامی در ایران علاوه بر ارتباط از طریق وکلای حضرت جواد علیه آلاف التحیة و الثناء ، در ایام حجّ نیز در مدینه با امام علیه آلاف التحیة و الثناء دیدار می کردند . «قم» نیز از مراکز مهم شیعه بوده و در دوران امام جواد علیه آلاف التحیة و الثناء ، شیعیان آن دیار با حضرت در ارتباط نزدیک بودند . صالح بن محمد بن سهل یکی دیگر از اصحاب امام جواد علیه آلاف التحیة و الثناء در «قم» بود که رسیدگی به امور موقوفات آن حضرت در آن شهر را عهده دار بود . این گستردگی ارتباط بیش از هر چیز ناشی از سفر امام رضا(علیه السلام) به خراسان و همچنین مدیون شبکه وکلای آن بزرگواران در مناطق مختلف ایران بود .
📖 پاسخ تفصیلی :
شیعیان امامی در سرتاسر بلاد اسلامی زندگی می کردند. بسیاری از آنان در «بغداد»، «مدائن» و سواد «عراق» و عده ای نیز در ایران و یا سایر نقاط کشورهای آن روز بسر می بردند . اینها علاوه بر ارتباط از طریق وکلای حضرت جواد (عليه السلام) ، در ایام حجّ نیز در مدینه با امام (عليه السلام) دیدار می کردند. از روایتی استفاده می شود که شماری از شیعیان امام جواد (علیه السّلام) در مصر سکنی گزیده بودند . در این روایت «علی بن اسباط» می گوید : قامت امام را به دقت می نگریستم تا آن حضرت را برای اصحابمان در «مصر» بتوانم وصف کنم .
در روایت دیگری آمده است که یک نفر از شیعیان «خراسان» خدمت امام جواد (علیه السّلام) مشرّف شده است .
روایت دیگری از «حرّ بن عثمان همدانی» حاکی از آن است که گروهی از شیعیان «ری» به محضر آن حضرت شرفیاب شدند . تا آنجا که می دانیم همواره شیعیانی در «ری» زندگی می کردند که به طور مرتب و به مرور زمان بر تعدادشان افزوده شده است .
«قم» نیز یکی از مراکز مهم شیعه بوده و در دوران امام جواد (علیه السّلام) ، شیعیان آن دیار با حضرت در ارتباط نزدیک بودند . «احمد بن محمد بن عیسی» که از وی با عنوان «شیخ القمیین» یاد شده ، از اصحاب امام رضا (علیه السّلام) و پس از ایشان از یاران امام جواد (علیه السّلام) و فرزند گرامی آن حضرت بوده و حتی محضر امام حسن عسکری(علیه السّلام) را نیز درک کرده است . وی تألیفات فراوانی در حدیث از خود بر جای گذاشت .
«صالح بن محمد بن سهل» یکی دیگر از اصحاب امام جواد(علیه السّلام) در قم بود که رسیدگی به امور موقوفات آن حضرت در آن شهر را عهده دار بود .
در روایت دیگر آمده : «شخصی از اهالی بست و سجستان در ایام حجّ به حضور آن حضرت رسید و گفت : والی ما از دوستداران اهل بیت و به شما علاقهمند است؛ من هم خراجی به دیوان بدهکارم . نامه ای به او بنویسید تا در این باره با من سخت گیری نکند. امام فرمود : او را نمی شناسم. من گفتم : او از دوستداران شما اهل بیت است. حضرت کاغذی گرفت و بر آن چنین نوشت : آورنده این نامه عقیده مبارکی را از تو نقل کرد . هر عمل نیکویی که انجام دهی از آن تو خواهد بود . پس بر برادرانت نیکی کن و بدان که خدا از تک تک و ذره ذره اعمالت خواهد پرسید . نامه را از حضرت گرفتم و قبل از این که به سجستان برسم این خبر به گوش حسین بن عبدالله نیشابوری (والی) رسید و او در دو فرسخی شهر به استقبالم شتافت . نوشته حضرت را به او دادم؛ آن را بوسید و بر دیده نهاد و گفت : حاجتت چیست ؟ گفتم : خراجی به حکومت بدهکارم . حسین بن عبدالله دستور داد که آن خراج را بر من بخشودند . افزون بر آن، گفت که تا والی است خراج از من نگیرند . سپس از زندگیم سؤال کرد و بعد به کارگزارانش گفت که مستمری در حق من قرار دهند» .
«علی بن مهزیار» نیز از جمله اصحاب امام جواد(علیه السّلام) است که در اصل «نصرانی» بود و پس از آن که اسلام آورد از خواص اصحاب امام رضا (علیه السّلام) و پس از ایشان ، از یاران امام جواد (علیه السّلام) شد . او اهل قریهای در جنوب بنام «هندوان» -هندیجان فعلی- بود که بعدها در «اهواز» اقامت گزید .
بررسی های دقیق درباره روابط موجود میان امامان شیعه (علیهم السّلام) و شیعیان آنها نشان می دهد که این روابط از زمان امام رضا (علیه السّلام) به بعد رو به گسترش بوده است . این می تواند به معنای افزایش شیعیان در این مناطق در عهد این امامان باشد . این گستردگی ارتباط بیش از هر چیز ناشی از سفر امام رضا (علیه السّلام) به «خراسان» و همچنین مدیون شبکه وکلای آن بزرگواران در مناطق مختلف ایران می باشد .
👇👇👇