🔻صفحۀ 6 از 12
حدیثی یافت میشود که چنین مینماید از سخنان امام صادق(علیهالسّلام) باشد که در آن جابر ابن یزید جُعْفِی را به نگهداری کتاب سُلَیْم فرمان میدهد، و وی را از برخی رویدادهای آخرالزّمان آگاه میکند:
نگهدار این کتاب را ای جابر؛ پس، پادشاهی برای بنی عبّاس است تا آنکه به عبدالّاه(۲۵) دارندۀ واپسین پولهای زر و سیم پایان یابد، و آتشی(۲۶) در حجاز پدیدار شود، و مسجد جامع کوفه و آنچه بنیانگذار در صَرات(۲۷) برافراشته است، ویران شوند، و هر گاه پادشاه ترکان نابود شود، سرزمینهای(۲۸) شام آشفته میشوند و پادشاهان در هم میشکنند(۲۹) و راستی آشکار میشود، و ستایش برای خداوند است.(۳۰)
مقصود از «عبدالّاه» در این روایت، عبدالّاه عبّاسی واپسین پادشاهان سهگانۀ بنی عبّاس در مشرق در آخرالزّمان است، و «ذي العین» (دارندۀ پولهای زر و سیم) از ویژگیهایش میباشد، و «الآخرة» (واپسین) ویژگی «العین» است، نه «ذو العین».
بنا بر آنچه هویداست، مراد از پدیدارشدن آتشی در حجاز، شعلهورشدن آتشهایی بزرگ در پی ترکیدن برخی آتشفشانهای حجاز است، به گونهای که بخشهای گستردهای از حجاز و سرزمینهای پیرامونش را روشن میکنند و از جاهای دور، مانند شهر بُصْری در جنوب دمشق، دیده میشوند، چنانکه رسول خدا(صلّیالّاهعلیهوآله) فرمود: «ساعت (زمان قیام قائم) برپا نمیشود، مگر آنكه آتشی از سرزمين حجاز بیرون آید كه در بصری گردنهای شتران را روشن میكند»(۳۱)، و ویرانی مسجد جامع کوفه یا با ویرانکردن ساختمانش میباشد یا با کمشدن نمازگزاران در آن و رهاکردنش، پس از رفتن سپاه سفیانی درون کوفه، چنانکه امام صادق(علیهالسّلام) فرمود: «هرگاه ... مسجد جامع کوفه از آبادانی ویران شود»(۳۲)، و نمیدانیم که مقصود از «آنچه بنیانگذار در صَرات برافراشته است» چیست، و میتواند پلی باشد که بر رود صرات بسته و ویران میشود، و «پادشاه ترکان» همان واپسین فرمانروایان ترکیه در آخرالزّمان است، چنانکه امام علی(علیهالسّلام) فرمود: «هر گاه ... زمامدار قُسْطَنْطِینِیَّه نابود شود»(۳۳)، و آشفتگی سرزمینهای شام و نیز زیندگانش با آشوبی فراگیر هنگام آشکارشدن پرچمهای ابقع و اصهب و سفیانی در آنجا خاهد بود، چنانکه امیر مؤمنان علی(علیهالسّلام) فرمود: «شام آشفته میشود و پرچمها برافراشته میشوند»(۳۴)، و نیز فرمود: «پس، شامیان و فلسطینیها آشفته میشوند»(۳۵)، و همۀ این رویدادهای یادشده از نشانههای نزدیکشدن زمان قیام امام مهدی(علیهالسّلام) میباشند.
------------------------------------------------------
۲۵. در نسخۀ چاپی کتاب سلیم بن قیس الهلاليّ پشتوانۀ ما، در نوشتار عربی حدیث، در اینجا «بعباد الّاه» یافت میشود که سازگار با آنچه در برخی نسخههای خطّی این کتاب آمده است، به «بعبدالّاه» اصلاح و ترجمه گردید.
۲۶. در نسخۀ چاپی کتاب سلیم بن قیس الهلاليّ پشتوانۀ ما، در نوشتار عربی حدیث، در اینجا «ناد» یافت میشود که سازگار با آنچه در برخی نسخههای خطّی این کتاب آمده است، به «نار» اصلاح و ترجمه گردید.
۲۷. در نسخۀ چاپی کتاب سلیم بن قیس الهلاليّ پشتوانۀ ما، در نوشتار عربی حدیث، در اینجا «الثاني بالفرات» یافت میشود که سازگار با آنچه در برخی نسخههای خطّی این کتاب آمده است، به «الباني بالصراة» اصلاح و ترجمه گردید. «صَرات: ... آن، رودخانهای است که از نهر عیسی، نزدیک سرزمینی که به آن مُحَوَّل گفته میشود، سرچشمه میگیرد، میان آنجا و میان بغداد فرسنگی است»؛ معجم البلدان، ج ۳، ص ۳۹۹، درگاه «الصَّراة»؛ ترجمۀ سیّد سلیمان مدنی تنکابنی.
۲۸. در نسخۀ چاپی کتاب سلیم بن قیس الهلاليّ پشتوانۀ ما، در نوشتار عربی حدیث، در اینجا «لسان» یافت میشود که به «بلاد» اصلاح و ترجمه گردید.
۲۹. در نسخۀ چاپی کتاب سلیم بن قیس الهلاليّ پشتوانۀ ما، در نوشتار عربی حدیث، در اینجا «یکثر» یافت میشود که به «یکسر» اصلاح و ترجمه گردید.
۳۰. کتاب سلیم بن قیس الهلاليّ، ج ۲، ص ۸۳۳، دنبالۀ ح ۴۱؛ ترجمۀ سیّد سلیمان مدنی تنکابنی.
۳۱. صحيح مسلم، ج ۴، ص ۸-۲۲۲۷، ک الفتن و أشراط الساعة، ب ۱۴، ح ۴۲؛ ترجمۀ یکی از دانشمندان معاصر.
۳۲. التشریف بالمنن، ص ۷۰-۳۶۹، الملحقات، ح ۵۴۲؛ ترجمۀ سیّد سلیمان مدنی تنکابنی.
۳۳. إلزام الناصب، ج ۲، ص ۱۸۳، خطبة البيان ۲؛ ترجمۀ سیّد سلیمان مدنی تنکابنی.
۳۴. دلائل الإمامة، ص ۴۷۵، ح ۴۶۵؛ ترجمۀ سیّد سلیمان مدنی تنکابنی.
۳۵. إلزام الناصب، ج ۲، ص ۱۶۲، خطبة البیان ۱؛ ترجمۀ سیّد سلیمان مدنی تنکابنی.