⚖ اقسام کلی الهی 🔵 خداوند هم دارای عدل تکوینی است، هم عدل تشریعی و هم عدل جزایی. «عدل تکوینی» به این معناست که خداوند در جهان خلقت به هر موجودی به اندازه شایستگی و قابلیت او نعمت داده است و به اندازه ظرفیت و شایستگی هر شیء به او وجود و کمال اضافه کرده است. 🔴 «عدل تشریعی» به این معناست که تکالیفی که خدا به وسیله پیامبران بر مردم نازل کرده است، بر پایه عدل و دادگری است. و نیز «عدل جزایی» به این معناست که خدا در روز قیامت میان افراد به عدل داوری می‌کند و حق کسی را تباه نمی‌کند؛ یعنی میان افراد نیکوکار و بدکار به یکسان داوری نمی‌کند و پاداش هر کس را متناسب با اعمال او می‌دهد. اما به معنای برتری و مزیّت و زیادی است. و فضل خدا، اعطای خداوند است بر اساس کَرَم او نه آنچه شایستگی بندگان است. 🔸بر این اساس خواجه نصیر طوسی می‌گوید: «ثواب از فضل خداست و عقاب از عدل او» 🔸 🔵 یک بخش فضل و رحمت خداوند، همگانی و عام است و همه بندگان و همه عالم را شامل می‌شود و بخش دیگر فضلی است که تنها به مؤمنان اختصاص دارد به این دو معنا در قرآن نیز اشاره شده است. ✅ نتیجه: دو صفت عدل و فضل خدا هنگامی که با هم استفاده شوند، معنای مستقلی خواهند داشت و خداوند با هر یک از این صفات به گونه‌ای مستقل  و متفاوت از دیگری نسبت به بندگان رفتار خواهد نمود. همچنین هیچ‌کدام از این صفات از دیگری ناشی نمی‌شود نه عدل خدا از فضل اوست و نه فضل او از عدل. ✨ @jqk_ir