✡ باروخ اسپینوزا و اخراج از ملت یهود (۴) 1⃣ در «رساله‌ای در باب متافیزیک و سیاست»، (جز فقرات کوتاهی از آن)، صحیفهٔ یوشع بن نون، کتاب داوران، کتاب سموئیل و کتاب پادشاهان را تألیف می‌داند و معتقد است به مرگی پیشرس درگذشت و فرصت ویرایش کتب فوق را نیافت و لذا چنین تصور می‌رود که این آثار مؤلفین متعدد داشته‌اند. 2⃣ به زعم او دو کتاب «تواریخ ایام» سده‌ها پس از عزرا، در دوران تألیف شده. 3⃣ او کتاب‌های دانیال، استر، عزرا و نحمیا را نیز نوشتهٔ یک مورّخ دوران حشمونی می‌داند که بر اساس منابع گذشته به تدوین این آثار اقدام کرده است. 4⃣ به‌طور خلاصه، اسپینوزا بخش عمدهٔ را ساختهٔ در دوران حشمونی می‌داند. 5⃣ اسپینوزا مکرر تأکید می‌کند که این بررسی انتقادی، منافی اعتقاد به خداوند نیست؛ خدای یگانه‌ای وجود دارد، مستقل و جدا از اندیشهٔ فلسفی، که خواستار عدالت و دوستی میان انسان‌هاست. ✍ استاد عبدالله شهبازی 📖 همین مقاله در سایت اندیشکده: 👉 goo.gl/kSGxmv ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter