✡ دروغ‌پردازی ذبیح‌الله منصوری دربارهٔ سعدی 1⃣ در شمارهٔ ۴ از سال دوم مجلههٔ ادبی «یغما» که در تاریخ تیرماه ١٣٢٨، منتشر شد، ، مترجم جنجالی معاصر، که بسیاری از منتقدان از او به‌عنوان «پدیدهٔ غیرمتعارف» یاد می‌کنند، یادداشتی با عنوان «سخنی تازه دربارهٔ سعدی» به چاپ رساند، که حاوی نظر غریب و خیال‌پردازانه‌ای بود. 2⃣ منصوری می‌نویسد: «در سال ١٣١۴ خورشیدی یک جوان مهندس ایتالیایی موسوم به «لوئیجی روسی» در تهران با من آشنا شد. این جوان که در راه‌آهن سرتاسر ایران کار می‌کرد، ذوق ادبی داشت و ترجمهٔ گلستان را به‌زبان فرانسه خوانده بود. 3⃣ یک شب به من گفت که نویسندهٔ گلستان، حکایاتش را از جای دیگری اقتباس کرده... من این موضوع را به‌کلی فراموش کردم و دوست من از ایران رفت و به‌جز یک کارت پستال از بندر سنگاپور دیگر اطلاعی از او به من نرسید.» 4⃣ ذبیح‌الله منصوری ادامه می‌دهد: «اخیراً، بر حسب تصادف دوباره با این موضوع مواجه شدم و چون از لحاظ ادبی و تاریخی این موضوع مهم است، لازم دانستم که به‌طور خلاصه آن‌را به‌اطلاع خوانندگان برسانم. 5⃣ شرح واقعه از این قرار است که من برای یافتن ریشهٔ یک لغت مشغول تفحص بودم و در ضمن تفحص به یک مقاله که راجع به یک شاعر موسوم به نوشته شده بود برخوردم. 6⃣ سعدیه یک شاعر یهودی بوده که در مصر سکونت داشته و به زبان عربی شعر می‌گفته و نویسندگی می‌کرده و در سال ٢٧١ هجری مطابق با ٨٩٣ میلادی متولد شده است. 7⃣ در این مقاله نوشته شده بود که آثار او را سعدی، شاعر ایرانی، اقتباس کرده و به نظم و نثر درآورده. همچنان‌که «درنبورک» خاورشناس معروف خصوصاً راجع به این موضوع در کتاب خود موسوم به "شرح حال سعدیه شاعر یهودی مصر" صحبت کرده است.» 8⃣ وی در پایان یادداشت خود نتیجه می‌گیرد: «از شما چه پنهان من هم فکر می‌کنم که شاید این موضوع حقیقت داشته باشد.» 9⃣ مجلهٔ یغما، که نویسندگان اهل تحقیقی چون غلامحسین یوسفی و محمدابراهیم باستانی پاریزی در آن قلم می‌زدند، با توضیح مختصری که پایین یادداشت ذبیح‌الله منصوری آورده بود، ضمن رد نظریهٔ منصوری دربارهٔ سعدی، تصریح می‌کند: 🔟 «به نظر ما این موضوع هیچ در خور تفحص و تحقیق نیست. شیخ سعدی بسیاری از افکار و اندیشه‌های خود را از قرآن مجید و احادیث و تواریخ و از بزرگان عرفا و شعرا گرفته و جای‌جای روایتی را ترجمه کرده است. سخن در این است که بیان او چندان لطیف و بدیع است که از حدود توانایی بشری درگذشته است.» ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter