فقها اتفاق نظر دارند كه (براى تحقق ماه شرعى) رؤيت هلال در شهرى كه فرد مكلف زندگى مى كند،معتبر نيست و رؤيت هلال در شهرهاى ديگر كفايت مى كند. روايات دال بر اين مطلب در حد استفاضه است.
همچنين اگر دو شهر در افق متحد باشند، فقها اتفاق نظر دارند كه رؤيت هلال در يك شهر براى شهر ديگر كافى است; همين طور اگر زمان طلوع هلال در آنها يكى باشد ونيز جايى كه زمان طلوع ماه در دو شهر مختلف باشد اما ثبوت ماه در يك شهر مستلزم اين باشد كه ماه براى شهر ديگر به طريق اولى ثابت باشد. مثلاً ديده شدن ماه در شهرى كه در مشرق قرار دارد، دليل وجود ماه در شهرى است كه در مغرب قرار دارد; زيرا ماه از طرف شرق به طرف غرب حركت مى كند. بنابر اين اگر ماه در شرق ديده شود، دليل بر تولد شرعى وقابل رؤيت بودن ماه به هنگام غروب خورشيد در مشرق وقبل از رسيدن به مغرب است.
در هيچ يك از موارد فوق ميان فقها اختلاف نظر وجود ندارد. اختلاف نظر ميان فقها تنها در جايى است كه افق ها مختلف باشد وهلال در شهر غربى ديده شود. در اين صورت اين سؤال مطرح است كه آيا ديدن هلال درشهرهاى غربى،براى كسانى كه در شهرهاى شرقى زندگى مى كنند، كافى است؟ فقها در اين مسأله سه گروه هستند:
گروه اوّل: اساساً متعرض اين مسأله نشده يا فرقى بين شهرهاى دور ونزديك قائل نشده يا تصريحى در اين زمينه ندارند.
گروه دوم: اكثريت فقها را تشكيل مى دهند كه متعرض اين مسأله شده و بين شهرهاى دور و نزديك تفاوت قائل شده اند.
گروه سوم: بين شهرهاى نزديك و دور تفاوتى قائل نشده اند وحكم شهرهاى دور را با شهرهاى نزديك يكى دانسته اند.
نيازى به ذكر فقهاى گروه اوّل نيست. مهم اشاره به فقهاى دو گروه ديگر است كه به آنها مى پردازيم.🔻
yun.ir/qh7n05
-