با کاروان محرم
۳۱. خداوند در شب جمعه چگونه به زیارت امام حسین علیه السلام می آید.
▪️▪️▪️▪️▪️▪️▪️▪️▪️
پرسش
آیا غیر از ارواح 124 هزار پیامبر، حضرت زهرا(سلام الله علیها) شبهای جمعه به زیارت سیّدالشّهداء( علیه السلام ) میروند؟ چرا شب جمعه را شب زیارتی حضرتش گفتهاند؟
پاسخ اجمالی
شب جمعه، شب پرفضیلت و بابرکتی است،[1] و در روایات برای این شب اعمالی سفارش شده است.[2] در همین راستا، یکی از اعمال سفارششده در این شب، زیارت امام حسین( علیه السلام ) میباشد.[3]
همچنین چون قبر آنحضرت در شبهای جمعه زائران خاصی دارد، به اهمیت آن افزوده است. زائران ویژه زیارت مرقد مبارک امام حسین( علیه السلام ) عبارتاند از:
1. خدای تعالی
یکی از زائران قبر امام حسین( علیه السلام ) در شب جمعه خداوند متعال است. امام صادق( علیه السلام ) در این زمینه میفرماید: «خداوند متعال در هر شب جمعه با فرشتگان و انبیاء و اوصیاء به زمین هبوط کرده و او را زیارت میکنند». سپس صفوان پرسید: فدایت شوم پس، هر شب جمعه قبر آنحضرت را زیارت کرده تا بدین وسیله زیارت پروردگار را نیز کرده باشیم؟ حضرت فرمودند: «بلی».[4]
البته معنای اینکه خداوند، قبر امام حسین( علیه السلام ) را زیارت میکند، معنایش تشبیه و تجسیم نیست و از اینرو، چند وجه برای تبیین و تأویل آن بیان شده است:
یک. عنایت خاصه خداوند متعال با ارسال و تداوم فیض الهی به امام حسین( علیه السلام )؛
دو. قرار دادن امام حسین( علیه السلام ) به عنوان یکی از مظاهر تجلّی الهی؛ [5]
سه. انزال رحمت خاصه بر امام( علیه السلام ) و زائرین آنحضرت؛[6]
چهار. زیادی تفضل خدا به آنحضرت است.[7]
همچنین مقصود از زیارت کردن زائران، خدا را، به معنای نزدیک شدن معنوی به باری تعالی، و یا رسیدن به مُلک او است؛ یعنی زائر در نزد خدا به مرتبهای میرسد که بر ملک خداوند تسلط مییابد.[8]
2. پیامبران الهی و جانشینان آنان
تمام پیامبران الهی و جانشینان آنان که پیامبر اسلام( صلی الله علیه و آله و سلم ) و جانشینان او برترین آنانند، از زائران حسین( علیه السلام ) میباشند.[9] امام صادق( علیه السلام ) در این زمینه فرمودند: «پیغمبرى در آسمانها و زمین نیست مگر آنکه از خداوند میخواهد تا به او اجازه دهد که به زیارت حسین بن على( علیه السلام ) بشتابد».[10]
با تمام آنچه گفته شد، اما در خصوص «حضور حضرت زهرا(س) کنار قبر امام حسین( علیه السلام ) در شب جمعه» روایتی ویژه نیافتیم؛ اما روایاتی وجود دارد که میتوان از آن چنین برداشت کرد که حضرت فاطمه(س) همواره در کنار مرقد فرزندشان حاضر شده و به زائرانشان نظر ویژه دارد:
امام [باقر( علیه السلام ) یا صادق( علیه السلام )] فرمود: «اى زُراره! هیچ زن باایمانى در دنیا نیست، جز آنکه بر او واجب است که فاطمه که درود خدا بر او باد را در زیارت حسین( علیه السلام )، همراهى کند».[11]
از امام ششم( علیه السلام ) نقل است: «فاطمه(س)، دختر محمّد( صلی الله علیه و آله و سلم ) در کنار زائران قبر فرزندش حسین( علیه السلام ) حضور یافته و برای آنان طلب آمرزش مینماید».[12]
3. فرشتگان:
وقتى شب جمعه فرا میرسد تعداد زیادی از ملائکه در کربلا نازل و براى امام حسین( علیه السلام ) گریان میشوند و فضائل و مناقب آنحضرت را ذکر میکنند.[13]
از اینرو، برپایه احادیث؛ خداوند متعال و انبیاء و اولیای الهی و ملائکه زائر قبر امام حسین( علیه السلام ) در شب جمعه هستند و این همه برکات در شب جمعه برای کسانی که به زیارت امام حسین( علیه السلام ) میروند قرار داده شده است، میتوان گفت گرچه زیارت امام شهید در هر زمانی دارای اجر و پاداش بزرگی است، اما در زمانهای خاصی چون شب جمعه از ارزش و پاداش بیشتری برخوردار است.
[1]. ر.ک: «فضیلت شب و روز جمعه»، 5942؛ «برداشته شدن عذاب قبر برای مردگان در شب و روز جمعه»،66522.
[2]. ر.ک: «اعمال شب و روز جمعه»، 61785.
[3]. نک: «ثواب زیارت امام حسین( علیه السلام )»، 48098.
[4]. ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، ص 113، نجف اشرف، دار المرتضویة، چاپ اول، 1356ش.
[5]. بحرانى، سید هاشم بن سلیمان، ج 4، ص 208، پاورقی، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة، چاپ اول، 1413ق.
[6]. مجلسى، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 98، ص 60، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، بیروت، 1403ق.
[7]. شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج 14، ص 480، قم، مؤسسة آل البیت( علیه السلام )، چاپ اول، 1409ق.
[8]. ابن أبیجمهور، محمد بن زین الدین، عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة، ج 4، ص 84، پاورقی، قم، دار سید الشهداء للنشر، چاپ اول، 1405ق.
[9]. کامل الزیارات، ص 113.
[10]. همان، ص 111.
[11]. عدهاى از علماء، الأصول الستة عشر، ص 123، قم، دار الشبستری للمطبوعات، چاپ اول، 1363ش.
[12]. کامل الزیارات، ص 118.
[13]. ر.ک: «فرشتگان و پیامبران و