رباعیات خیام قسمت اول سید علی میرافضلی پژوهشگر و مولف رباعیات خیام: «خیام شعرهای غیر از رباعی هم داشته‌است، چه به زبان عربی چه به زبان فارسی، اما تعداد آنها آن‌قدر زیاد نیست که بتوان به‌عنوان شاخص از آنها یاد کرد. آنچه خیام را شاخص کرده‌است، همان رباعیات است. رباعی در دوره‌ی خیام به مرحله‌ی تصویب رسیده بود (اگر از قرن چهارم در نظر بگیریم حدود ۱۵۰ سال از ظهور رباعی در شعر نوین پارسی می‌گذشت). خیام از این جهت که شاعر حرفه‌ای و تمام‌وقت نبوده، و رباعیات را در لحظات خاص درخشش فکری و حالات خاص عاطفی می‌سرود، قالبی را برگزید که متناسب این موقعیت باشد. در آن زمان قالب‌‌های اصلی قصیده و مثنوی بودند و شاعران با این دو قالب توانمندی خود را می‌سنجیدند. قصیده بیشتر به کار مدح و ثنا می‌آمد، اما گاهی مطالبات اجتماعی نیز در آن مطرح می‌شد. مثنوی نیز هم جنبه‌های حماسی و غنایی داشت و هم برای ادبیات عرفانی استفاده می‌شد. خیام بدون استفاده از قالب‌هایی که شاعران بیشتر از آن استفاده می‌کردند، شاخه‌ی بالنده‌ای را در قالب رباعی ایجاد کرد که مضامین حکمی و فلسفی و آنچه تعامل در مسئله‌ی هستی و زندگی انسان است را بازگو کند. تا جایی که این جریان به نام خود خیام شناخته شد و ما آن را به نام «رباعی خیامانه» می‌شناسیم و حتی از آن به‌عنوان «گفتمان خیامیت» یاد می‌شود. کانال شعر خوانی و تفسیر اشعار بزرگان توسط #استاد_رشید_کاکاوند https://eitaa.com/joinchat/1491272148C6997c3ea69