🔴 آیا وظیفه رهبری تنها تذکر است؟ 📝 🔹چرا در زمانی که رهبری بر عهده فقیه جامع الشرایط است باز هم شاهد فساد و تخلف برخی کارگزاران هستیم؟ گفته می‌شود که مثلا پیامبر(ص) بازرسان مختلفی را به نواحی گوناگون می فرستاد تا در گوشه و کنار حکومت اسلامی جلوی فساد و دزدی را بگیرند حال اینکه در زمان ما اینگونه نیست و رهبری تنها به نصیحت اکتفا می کنند! 🔸 به نظر می رسد اینگونه شبهات ریشه در عدم شناخت وظایف و اختیارات رهبری و ساز و کارهای اجرایی اداره حکومت در زمان حال و گذشته دارد. چراکه وظیفه رهبری تنها سخن گفتن نیست و قطعا اداره عملی جامعه را شامل می شود. اما پاسخ علمی و فقهی اینکه ساحت اجرایی و حوزه اختیارات قانونی ایشان برای ورود به مسایل اجرایی چقدر است همان است که امام راحل در مباحث ولایت فقیه تبیین کردند. ایشان در تشریح وظایف ولی فقیه فرمودند رهبری سه شان دارد: 1⃣ شان اول اینکه اسلام را برای مردم توضیح دهد. این مساله زمانی که پیامبر اکرم(ص) در قید حیات بودند با ابلاغ وحی به مردم صورت می گرفت و در زمان ائمه معصومین نیز به صورت تبیین وحی بوده است و در زمان فقیه جامع الشرایط که در راس جامعه قرار می‌گیرد به شکل ارایه فتوا است که به آن "ولایت افتا" نیز گفته می شود؛ این وظیفه در صورتی که حتی دولت نیز در اختیار رهبری نباشد از عهده وی ساقط نمی شود. 2⃣ اما مرحله دوم ، شان اجرایی ولی فقیه است؛ به معنای اجرای احکام دین در تمام سطوح جامعه . به تعبیر زیبای امام راحل "قرآن قانون اسلام است" حال قرآن باید تنها به صورت قانون مکتوب باقی بماند یا اجرا شود؟ بر همین مبنا قانون اسلام به مجری نیاز دارد که همان رهبر الهی است؛ پس در این سطح، رهبری شان اجرایی پیدا کرده تا قانون الهی را در جامعه پیاده کند و این همان "ولایت سیاسی" است. در این مرحله است که رهبری به کمک مردم برای اجرای احکام اسلام و تحقق امنیت جامعه "دولت" تشکیل می دهد. 3⃣ اما شان سوم ولی فقیه ، قضاوت و نظارت است؛ بدان معنی که اگر کسی تخلف و تخطی کند یا اگر مردم با یکدیگر نزاع پیدا کنند برای فصل خصومت به رهبر الهی مراجعه می کنند. 🔺حال مساله آن است که آیا رهبری همه این امور را "مباشرتا" انجام می‌دهد یا با ابزارها و نهادسازی‌هایی که صورت می‌دهند به این امور رسیدگی می‌کنند. بدیهی است که ولی فقیه نهادسازی می‌کند چون حکومت اسلامی یک حکومت فردی نیست؛ بلکه حکومتی است که با مشارکت و همکاری مردم صورت می‌گیرد ازین رو باید همه مردم در برپایی عدل و قسط همراهی و تعاون داشته باشند . 🔹بر این اساس رهبری وظایف اجرایی‌اش را از طریق قوه مجریه انجام می‌دهند و به همین دلیل است که حکم رییس جمهور از طریق رهبری تنفیذ می شود. همچنین رهبری وظایف قضایی خود را از طریق قوه قضاییه انجام می دهند و از همین رو است که یک فقیه را به عنوان رییس قوه قضاییه منصوب می کند. وظایف قانون گذاری رهبری نیز از طریق قوه مقننه و بخشی از وظیفه نظارتی ایشان نیز از طریق فقهای شورای نگهبان صورت می گیرد تا چیزی مغایر قوانین اسلام تصویب نشود. 🔸تا اینجا مشخص شد که رهبری بر اساس چه مکانیسمی به اداره کشور می پردازند ازین رو بیان اینگونه تعبیرات عامیانه که رهبری در حکومت داری به صحبت کردن و یا تذکر اکتفا می کنند فاقد دقت بوده و طرحی ناقص از اختیارات و وظایف ایشان است . البته اینکه این روند در عمل چطور پیش می رود و آیا خروجی تصمیمات مجلس ، اجراییات دولت و نظارت قوه قضاییه دقیقا مطابق با قانون است یا خیر و اینکه در این سلسله به منویات ایشان تا چه میزان تمکین می شود، بایستی آسیب شناسی شود. کما اینکه اجمالا بایستی عمده آسیب های دهه های اخیر را با عدم اجرای کامل راهبردهای رهبر انقلاب از سوی دولت های مختلف مرتبط دانست. 🔹مساله مورد غفلت دیگر در علت کاوی آسیب های حکومت داری "نقش مردم" است. بازو و قوت رهبری، خود مردم هستند. کما اینکه در زمان حکومت معصومین نیز اینچنین بوده است و میزان کم شدن مشکلات و اداره بهتر جامعه با میزان تبعیت پذیری از رهبر جامعه اسلامی ارتباط مستقیم داشته است . به عنوان مثال در زمان جنگ احد با اینکه رسول خدا هم رییس دولت بودند و هم فرمانده جنگ، نافرمانی رزمندگان سبب شکست مسلمانان در جنگ احد شد. 💢 پس رهبر جامعه چه رسول خدا (ص) باشد و چه و علی (ع) ، زمانی اداره جامعه کاملا موفق است که علاوه بر مسولین ، مردم نیز به دستورات رهبری لبیک بگویند . نمی توان ثمرات انتخاب های ناصحیح در برهه های گوناگون را به سوی دیگران جهت داد . وقتی از عالی ترین سطح اداره کشور تا سطوح نازل تر محصول انتخاب مردم است بایستی آنها نتایج انتخاب های خود را نیز در تحلیل وضعیت هر دوره نیک بنگرند و به تطبیق آن با شاخص های مدیر تراز انقلاب اسلامی که مدنظر رهبر انقلاب است اهتمام بیشتری بورزند. ➖➖ رصد تحلیل‌های روز: @enqelab_st