✨بسم الله الرحمن الرحیم✨
🌹 شرح
#حکمت6
🔴 قسمت دوم
🔰خودپسندی و از خود راضی بودن:
🔻سرفصل دیگری که در حکمت ششم به آن پرداخته میشود در مورد خودپسندی و از خود راضی بودن است. حضرت علی (علیه السلام) در حکمت ۶ فرمودند: «دشمنان انسان از خود راضی فراوانند».
🔹 نکته اول که باید در باب خودپسندی و هم خانواده های آن از رذایل اخلاقی مانند فخر فروشی و تکبّر دانست، این است که اگر انسان به ناتوانی خودش توجّه کند اصلاً جایی برای فخرفروشی و خود پسندی وجود ندارد. حضرت در حکمت ۴۵۴ می فرمایند: « فرزند آدم را چه به فخر فروشی، زیرا در آغاز نطفه ای گندیده و در پایان مرداری بدبو است نه می تواند روزی خویش را فراهم کند و نه مرگ را از خود دور نمایند».
🔹 نکته دوّم این است که انسان اگر از سرنوشت متکبّران تاریخ پند و عبرت بگیرد هیچگاه دچار این رذیله اخلاقی نمی شود. در خطبه ۱۹۲ نهج البلاغه بند ۷ میخوانیم: «مردم! از آنچه بر ملتهای متکبّر گذشته از کیفر ها و عقوبتها و سخت گیری ها و ذلّت و خواری فرود آمده عبرت بگیرید و از قبرها و خاکی که بر چهره آنها نشست و زمین هایی که با پهلوها بر آن افتاده پند بگیرید و از آثار زشتی که کبر و غرور در دلها می گذارد به خدا پناه ببرید، همانگونه که از حوادث سخت به او پناه میبرید. آگاه باشید زنهار زنهار، از پیروی و فرمانبری سران و بزرگان تان آنان که به اصل و حسب خود می نازند و خود را بالاتر از آنچه هستند می پندارند و کارهایی نادرست را به خدا نسبت می دهند و نعمت های گسترده خدا را انکار می کنند تا با خواستههای پروردگار مبارزه کنند».
🔻 همچنین در خطبه ۲۳۰ بند ۳ می فرمایند: « بر شما باد به تلاش ، کوشش، آمادگی و آماده شدن و جمع آوری زاد و توشه آخرت در دوران زندگی دنیا، دنیا شما را مغرور نسازد چنانکه گذشتگان شما و امّت های پیشین را در قرون سپری شده مغرور ساخت -که البته در اینجا منظور از مغرور شدن فریب دنیا را خوردن است-»
🔹 نکته سوّم تسلیم گمراهان نشدن است. حضرت در بند ۲ از خطبه ۸۷ می فرماید: «و دیگری که او را دانشمند می نامند اما از دانش بی بهره است یک دسته از نادانی ها را از جمعی نادانی گرفته و مطالب گمراه کننده را از گمراهان آموخته و به هم بافته است و دام هایی از طناب های غرور و گفته های دروغین بر سر راه مردم افکنده است. قرآن را بر امیال و خواسته های خود تطبیق میدهد و حق را به هوس های خود تفسیر می کند».
🔹 نکته چهارم در بحث خود پسندی مبتلا شدن به بیماری شیطان است. حضرت در بند ۴ از خطبه ۱۹۲ می فرمایند: « ای بندگان خدا! از دشمنان خدا پرهیز کنید مبادا شما را به بیماری خودش مبتلا سازد و با ندای خود شما را به حرکت درآورد و با لشکرهای پیاده و سواره خود بر شما بتازد. به جانم سوگند شیطان تیر خطرناکی برای شکار شما در چله کمان گذارده و تا حد توان کشیده و از نزدیک ترین مکان شما را هدف قرار داده است». یا در بند ۵ خطبه ۱۹۲ می فرمایند: «خدا را خدا را از تکبّر و خودپسندی و از تفاخر جاهلی بر حذر باشید که جایگاه بغض و کینه و رشد وسوسه های شیطان است. ملتهای گذشته و امّت های پیشین را فریب داده است تا آنجا که در تاریکی جهالتها فرو رفتند و در پرتگاه هلاکت سقوط کردند و به آسانی به همان جایی که شیطان می خواست کشانده شدند. کبر و خودپسندی چیزی است که قلبهای متکبّران را همانند هم نموده است تا قرن ها به تضاد و خونریزی بگذرانند وسینهها از کینهها تنگی گرفت». دربند ۴ همین خطبه ۱۹۲ می فرمایند: « مردم! آتش خشم خود را بر ضد شیطان به کار بگیرید و ارتباط خود را با او قطع کنید».
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
↩️ ادامه دارد...