💠‏ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﯽ ﮐﻪ ﺳﺠﺪﻩ ﺑﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﺻﺤﻴﺢ ﺍﺳﺖ 1.ﺯﻣﻴﻦ 2.‏ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﺯﻣﻴﻦ ﻣﯽ ﺭﻭﻳﺪ ﺑﻪ ﺳﻪ ﺷﺮﻁ:‏ الف .‏ ﺧﻮﺭﺩﻧﯽ ﻧﺒﺎﺷﺪ ب .‏ ﭘﻮﺷﻴﺪﻧﯽ ﻧﺒﺎﺷﺪ ج .‏ ﻣﻌﺪﻧﯽ ﻧﺒﺎﺷﺪ.‏ ۱.‏ ﺳﺠﺪﻩ ﯼ ﻧﻤﺎﺯ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ ﺯﻣﻴﻦ ﻳﺎ ﮔﻴﺎﻫﺎﻥ ﻏﻴﺮ ﺧﻮﺭﺍﮐﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺯﻣﻴﻦ ﻣﯽ ﺭﻭﻳﺪ ﮔﺰﺍﺭﺩﻩ ﺷﻮﺩ، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﻨﮓ ﻭ ﺧﺎﮎ ﻭ ﭼﻮﺏ ﻭ ﺑﺮﮒ ﺩﺭﺧﺘﺎﻥ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ، ﻭ ﺳﺠﺪﻩ ﺑﺮ ﭼﻴﺰﻫﺎﯼ ﺧﻮﺭﺍﮐﯽ ﻭ ﭘﻮﺷﺎﮐﯽ، ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺍﺯ ﺯﻣﻴﻦ ﺑﺮﻭﻳﺪ، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﻨﺒﻪ ﻭ ﮔﻨﺪﻡ، ﻭ ﭼﻴﺰﻫﺎﯼ ﻣﻌﺪﻧﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺟﻨﺲ ﺯﻣﻴﻦ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻧﻤﯽ ﺷﻮﺩ، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﻠﺰﺍﺕ ﻭ ﺷﻴﺸﻪ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻴﺴﺖ.‏ ۲.‏ ﺳﺠﺪﻩ ﺑﺮ ﺳﻨﮓ ﻣﺮﻣﺮ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺳﻨﮕﻬﺎﻳﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﺧﺖ ﻳﺎ ﺯﻳﻨﺖ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﻣﯽ ﺭﻭﺩ ﺻﺤﻴﺢ ﺍﺳﺖ، ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﺠﺪﻩ ﺑﺮ ﻋﻘﻴﻖ ﻭ ﻓﻴﺮﻭﺯﻩ ﻭ ﺩُﺭّ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ، ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺍﺣﺘﻴﺎﻁ ‏(ﻣﺴﺘﺤﺐ) ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺘﻪ ﯼ ﺁﺧﺮﯼ ﺳﺠﺪﻩ ﻧﮑﻨﻨﺪ.‏ ۳.‏ ﺳﺠﺪﻩ ﺑﺮ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺯﻣﻴﻦ ﻣﯽ ﺭﻭﻳﺪ ﻭ ﻓﻘﻂ ﺧﻮﺭﺍﮎ ﺣﻴﻮﺍﻥ ﺍﺳﺖ، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﻠﻒ ﻭ ﮐﺎﻩ، ﺻﺤﻴﺢ ﺍﺳﺖ.‏ ۴.‏ ﺳﺠﺪﻩ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﺮ ﺑﺮﮒ ﺳﺒﺰ ﭼﺎﯼ ﺑﻨﺎﺑﺮ ﺍﺣﺘﻴﺎﻁ ﻭﺍﺟﺐ ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻴﺴﺖ، ﻭﻟﯽ ﺳﺠﺪﻩ ﺑﺮ ﺑﺮﮒ ﺩﺭﺧﺖ ﻗﻬﻮﻩ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﮒ، ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺧﻮﺭﺍﮐﯽ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺻﺤﻴﺢ ﺍﺳﺖ.‏ ۵.‏ ﺳﺠﺪﻩ ﺑﺮ ﮔُﻠﻬﺎﻳﯽ ﮐﻪ ﺧﻮﺭﺍﮐﯽ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺩﺍﺭﻭﻫﺎﯼ ﮔﻴﺎﻫﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺯﻣﻴﻦ ﻣﯽ ﺭﻭﻳﺪ ﻭ ﻓﻘﻂ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﻌﺎﻟﺠﻪ ﯼ ﺑﻴﻤﺎﺭﻳﻬﺎ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﻣﯽ ﺁﻳﺪ، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﻞ ﺧﺘﻤﯽ ﻭ ﮔﻞ ﺑﻨﻔﺸﻪ ﺻﺤﻴﺢ ﺍﺳﺖ، ﻭﻟﯽ ﺑﺮ ﮔﻴﺎﻫﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻏﻴﺮ ﻣﻌﺎﻟﺠﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺍﯼ ﺧﻮﺍﺹ ﻃﺒّﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺼﺮﻑ ﺧﻮﺭﺍﮐﯽ ﻣﯽ ﺭﺳﺪ، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺎﮐﺸﻴﺮ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ، ﺩﺭﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ.‏ ۶.‏ ﮔﻴﺎﻫﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺑﻌﻀﯽ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻳﺎ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﻌﻀﯽ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ، ﺧﻮﺭﺩﻧﯽ ﺷﻤﺮﺩﻩ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ، ﻭﻟﯽ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﯼ ﺧﻮﺭﺩﻧﯽ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﻨﺪ، ﺟﺰﻭ ﺧﻮﺭﺍﮐﻴﻬﺎﺳﺖ ﻭ ﺳﺠﺪﻩ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻴﺴﺖ.‏ ۷.‏ ﺳﺠﺪﻩ ﺑﺮ ﺁﺟﺮ ﻭ ﺳﻔﺎﻝ ﻭ ﮔﭻ ﻭ ﺁﻫﮏ ﻭ ﺳﻴﻤﺎﻥ ﺻﺤﻴﺢ ﺍﺳﺖ.‏ ۸.‏ ﺳﺠﺪﻩ ﺑﺮ ﮐﺎﻏﺬﯼ ﮐﻪ ﺍﺯ ﭼﻮﺏ ﻭ ﮔﻴﺎﻫﺎﻥ – ﻏﻴﺮ ﺍﺯ ﮐﺘﺎﻥ ﻭ ﭘﻨﺒﻪ – ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ، ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ.‏ ۹.‏ ﺍﮔﺮ ﭼﻴﺰﯼ ﮐﻪ ﺳﺠﺪﻩ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺻﺤﻴﺢ ﺍﺳﺖ ﻧﺪﺍﺭﺩ، ﺑﺎ ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﯼ ﺳﺮﻣﺎ ﻳﺎ ﮔﺮﻣﺎ ﻭ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻧﻤﯽ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺳﺠﺪﻩ ﮐﻨﺪ، ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻟﺒﺎﺱ ﺍﻭ ﺍﺯ ﺟﻨﺲ ﭘﻨﺒﻪ ﻳﺎ ﮐﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻳﺎ ﭼﻴﺰﯼ ﺍﺯ ﺟﻨﺲ ﭘﻨﺒﻪ ﻭ ﮐﺘﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺳﺠﺪﻩ ﮐﻨﺪ، ﻭ ﺍﺣﺘﻴﺎﻁ ‏(ﻭﺍﺟﺐ) ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺳﺠﺪﻩ ﺑﺮ ﻟﺒﺎﺳﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﭘﻨﺒﻪ ﻭ ﮐﺘﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﺮ ﻏﻴﺮ ﺁﻥ ﻳﻌﻨﯽ ﻏﻴﺮ ﻟﺒﺎﺳﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﺲ ﺑﺎﺷﺪ ﺳﺠﺪﻩ ﻧﮑﻨﺪ، ﻭ ﺍﮔﺮ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺑﻨﺎﺑﺮ ﺍﺣﺘﻴﺎﻁ ﻭﺍﺟﺐ ﺑﺮ ﭘﺸﺖ ﺩﺳﺖ ﺧﻮﺩ ﺳﺠﺪﻩ ﮐﻨﺪ.‏ ۱۰.‏ ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﻧﻤﺎﺯ ﭼﻴﺰﯼ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺳﺠﺪﻩ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮔﻢ ﺷﻮﺩ ﻭ ﭼﻴﺰﯼ ﮐﻪ ﺳﺠﺪﻩ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺻﺤﻴﺢ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻭﻗﺖ ﻭﺳﻌﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻤﺎﺯ ﺭﺍ ﺑﺸﮑﻨﺪ، ﻭ ﺍﮔﺮ ﻭﻗﺖ ﺗﻨﮓ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺒﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﯼ ﻗﺒﻞ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ، ﻋﻤﻞ ﮐﻨﺪ.‏ ۱۱.‏ ﺟﺎﻳﯽ ﮐﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻘﻴﻪ ﮐﻨﺪ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮ ﻓﺮﺵ ﻭ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺁﻥ ﺳﺠﺪﻩ ﻧﻤﺎﻳﺪ، ﻭ ﻟﺎﺯﻡ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺮﺍﯼ ﻧﻤﺎﺯ ﺑﻪ ﺟﺎﯼ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺮﻭﺩ، ﻭﻟﯽ ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﺤﻞ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﻃﻮﺭﯼ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺯﺣﻤﺖ ﻧﻴﻔﺘﺪ ﺑﺮ ﺣﺼﻴﺮ ﻳﺎ ﺳﻨﮓ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ ﺳﺠﺪﻩ ﮐﻨﺪ، ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺷﻴﺎ ﺳﺠﺪﻩ ﻧﻤﺎﻳﺪ.‏ ۱۲.‏ ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﺳﺠﺪﻩ ﯼ ﺍﻭﻝ، ﻣُﻬﺮ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺎﻧﯽ ﺑﭽﺴﺒﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﯼ ﺳﺠﺪﻩ ﯼ ﺩﻭﻡ ﻣﻬﺮ ﺭﺍ ﺍﺯ ﭘﻴﺸﺎﻧﯽ ﺑﺮ ﺩﺍﺭﺩ، ﻭ ﺍﮔﺮ ﻣﻬﺮ ﺭﺍ ﺍﺯ ﭘﻴﺸﺎﻧﯽ ﺟﺪﺍ ﻧﮑﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺣﺎﻝ ﺑﻪ ﺳﺠﺪﻩ ﯼ ﺩﻭﻡ ﺑﺮﻭﺩ ﺍﺷﮑﺎﻝ ﺩﺍﺭﺩ.‏ ﺗﻮﺟﻪ:‏ ﻧﻴﮑﻮﺗﺮﻳﻦ ﺳﺠﺪﻩ، ﺳﺠﺪﻩ ﺑﺮ ﺧﺎﮎ ﻭ ﺭﻭﯼ ﺯﻣﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﯼ ﺧﻀﻮﻉ ﻭ ﺧﺸﻮﻉ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺭﯼ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﺍﺳﺖ، ﻭ ﻫﻴﭻ ﺧﺎﮐﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺳﺠﺪﻩ ﺩﺭ ﻓﻀﻴﻠﺖ ﺑﻪ ﺗﺮﺑﺖ ﻣﻘﺪﺱ ﺳﻴﺪ ﺍﻟﺸﻬﺪﺍﺀ‏(ﻉ) ﻧﻤﯽ ﺭﺳﺪ.‏