امام عليه السلام در اين گفتار حكيمانه‌اش به متكبران فخرفروش هشدار مى‌دهد كه به گذشته و آيندۀ خود بنگرند و اين صفت رذيله را از خود دور سازند، مى‌فرمايد: «انسان را با تكبر چه كار؟ در آغاز، نطفۀ بى‌ارزشى است و سرانجام مردارى (گنديده). نمى‌تواند خود را روزى دهد و نه مرگ را از خود دور سازد»؛ (مَا لاِبْنِ‌ آدَمَ‌ وَ الْفَخْرِ: أَوَّلُهُ‌ نُطْفَةٌ‌، وَ آخِرُهُ‌ جِيفَةٌ‌، وَ لَا يَرْزُقُ‌ نَفْسَهُ‌، وَ لَا يَدْفَعُ‌ حَتْفَهُ‌). شك نيست كه انسان امتيازات فراوانى دارد و نسبت به مخلوقات ديگر برتر است و بسيارى از انسان‌ها امتيازات ويژه‌اى ازنظر مال و ثروت و جاه و مقام و شرافت خانوادگى و قدرت جسمانى بر ديگران دارند ولى اين امتيازات دليل بر آن نمى‌شود كه انسان موقعيت خود را فراموش كند و به اين و آن فخر بفروشد و به خويشتن ببالد و گرفتار صفت رذيله‌اى شود كه مردم را از او و او را از خدا دور سازد. امام عليه السلام روى چهار نكته براى اثبات كوچكى و حقارت متكبران فخرفروش تأكيد مى‌كند، نخست روى آغاز آفرينش انسان تكيه مى‌نمايد كه نطفه‌اى است كوچك و ناچيز كه بسيارى از افراد از آن اظهار تنفر مى‌كنند و در پايانش هنگامى كه از دنيا مى‌رود چند ساعت بعد تبديل به جيفۀ گنديده‌اى مى‌شود. آيا اين امور باعث افتخار و تكبر ... خادمین نهج البلاغه فارس🌸 https://eitaa.com/khadmi