_صفحه ۱ از ۶_ 🔹تاکید دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بر اهمیت توجه به «فقه حکمرانی» در اداره مطلوب بخش های مختلف کشور امروز پنج شنبه ۱۹ مرداد ۱۴۰۲، در چهل و پنجمین جلسه از سلسله مباحث «جهاد تبیین»، حجت الاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، پیرامون موضوعات «فقه حکمرانی» و «بازخوانی جریان های فکری، فرهنگی- سیاسی ایران معاصر»، در سالن شهید آیت الله دستغیب آستان مقدس حضرت احمدبن موسی الکاظم شاهچراغ علیه السلام، به ایراد سخن پرداخت. به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل آستان مقدس، در این نشست که حجت الاسلام والمسلمین دکتر کلانتری، تولیت حرم مطهر نیز حضور داشت، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در بخش نخست سخنانش که به موضوع «فقه حکمرانی با تأکید بر حکمرانی سیاسی»، اختصاص داشت، گفت: بحث فقه حکمرانی بحث جدیدی است و هنوز در حوزه‌های علمیه از جمله حوزه قم، جز بحثی که بنده داشته‌ام، بحثی در این باب نبوده است. وی تصریح کرد: حکمرانی با حکومت‌داری دو مقوله متفاوت است. به عنوان مقدمه باید گفت که یک واژه «فقه الاجتماع» وجود دارد که همان احکام سیاسی، اقتصادی و فرهنگی است که در اسلام وجود دارد. به عنوان مثال فقه الطهارة احکام طهارت است، فقه العبادة، احکام عبادت است، فقه الصلاة و فقه الصیام، احکام نماز و روزه هستند، فقه الحجّ و فقه الاجتماع هم داریم که به احکام اجتماعی اسلام می‌پردازد، و واژه «الفقه الاجتماعی» که به معنای رویکرد اجتماعی به فقهِ احکام داشتن است، حتی احکام فردی. یعنی رویکرد اجتماعی حتی به فقهِ عبادات است، از آن جهت که با جامعه ارتباط دارد. که می‌شود "الفقه الاجتماعی" یعنی جامعه، یک attitude یا approach و رویکرد است. بر خلاف فقه الاجتماع که بخشی از فقه و جزئی از فقه است. اما "الفقه الاجتماعی" رویکرد فقهی است. فقه السیاسة با الفقه السیاسی فرقشان در این است که فقه السیاسة، احکام سیاسی اسلام را بحث می‌کند، مانند مشروعیت حاکم و حکومت و مشروعیت تقنین. مثلاً چرا باید فقیه، ولایت داشته باشد؟ دلیل بر ولایت فقیه چیست؟ این همان فقه السیاسة است، که در کنار فقه الصلاة و سایر فقه‌ها، یک فقه السیاسة هم وجود دارد که اهل تسنن به آن فقه الولاء می‌گویند. استاد تمام حکمت اسلامی در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه بحث‌های فقه سیاسی ما در فقه پراکنده است، گفت: بزرگانی مانند مرحوم محقق کَرَکی و مرحوم محقق نراقی و حضرت امام(رحمت الله علیه)، بحث‌های مستقلی در این خصوص آورده‌اند. مرحوم نراقی در کتاب «عوائد الایام فی بیان قواعد الاحکام و مهمات مسائل الحلال و الحرام» و حضرت امام(رحمت الله علیه) در «کتاب البیع» بحث‌های مستقلی در این باب آورده‌اند. اما زمانی که گفته می‌شود الفقه السیاسی یعنی رویکرد سیاسی به کل فقه داشتن، به ابواب مختلف فقه توجه داشتن. رویکرد سیاسی به فقه الطهارة، به فقه العبادة، به فقه الشعائر، مثلاً همین شعائری که در ایام محرم است و دارای فقهی است. رویکرد سیاسی به فقه الشعائر داشتن، الفقه السیاسی است. 🆔 @khosropanah_ir