🔰 سه گانه توحید، معنویت، عدالت در جامعهسازی
🔻بررسی نقش عدالت در تحقق توحید در جامعه از نگاه حضرت آیتالله خامنهای
🔸رابطه «توحید، عدالت و معنویت» یکی از مباحث بنیادی در جامعه سازی اسلامی است. حضرت آیت الله خامنه ای در دیدار اخیر خود با اعضای مجلس خبرگان، گزاره مهمی را بیان فرمودند: «هدف انقلاب اسلامی...عبارت است از محقّق کردن “توحید” در زندگی مردم در کشور.» ۱۴۰۳/۰۸/۱۷ از طرفی ایشان معتقدند: «توحید یک امر واقعى و یک نظام و یک دستورالعمل زندگى است.» ۱۳۷۷/۴/۲۱ در کنار این گزاره، ایشان معتقدند: «بدون عدالت، بدون استقرار عدل و انصاف، توحید معنایى ندارد.» ۱۳۸۷/۹/۳ نیز معتقدند: «بدون عدالت، پيشرفت مفهومى ندارد.» ۱۳۸۷/۶/۲ از طرفی دیگر درباره رابطه «معنویت و عدالت» می فرمایند: «اگر معنويت نشد، عدالت تبديل مىشود به ظاهرسازى و رياكارى.» ۱۳۸۷/۶/۲ اینها گزاره های بنیادینی هستند که همه حکایت از پیوند ناگسستنی «توحید، معنویت و عدالت» با یکدیگر دارد. به گونه ای که می توان گفت: جامعه ای که «عدالت در آن باشد، توحید باشد، معنویت باشد. اینها اهداف هستند.» ۱۳۹۰/۴/۱۳
👈 در این یادداشت ابتدا ابعاد تحقق «توحید» در زندگی را شمرده، سپس به جایگاه «عدالت» در تحقق توحید پرداخته و به نقش «معنویت» در اجرای عدالت اشاره میکنیم.
🔸توحید؛ هدف انقلاب اسلامی
🔹انقلاب ها، در دنیا برای اهدافی به وجود می آیند. در این میان، قرآن کریم هدف انقلاب اسلامی را تنها «توحید» می داند. به عنوان نمونه «عبارت “إِیٰاک نَعْبُدُ” اشاره به توحید کامل است که بهوجود آورندهى حکومت و مقرّرات، و نیز عامل بهوجود آورندهى انقلاب است.» تفسیر سوره برائت، ص۴۲۴ این بیان نشان می دهد، توحید هم عامل و انگیزه انقلاب است و هم هدف آن؛ لذا همانطور که اشاره شد، «هدف انقلاب اسلامی...عبارت است از محقّق کردن “توحید” در زندگی مردم در کشور.» ۱۴۰۳/۸/۱۷
🔸توحید، روح حاکم بر زندگی
🔹حضرت آیت الله خامنه ای از ۵۰ سال گذشته تاکنون معتقد بوده است «توحید، علاوه بر اینکه یک بینش است، یک برداشتِ از واقعیت است؛ علاوۀ بر این، یک شناخت عمل زا و زندگیساز است.» طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، جلسه ۱۰ به تعبیر بهتر «توحید، آگاهی و دانستنیست که به دنبال این دانستن، تکلیفها، وظیفه ها، مسئولیتها به انسان متوجه میشوند.» طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، جلسه ۸ به عبارت دیگر «توحید اسلامی الهامی است در زمینهی حکومت، در زمینهی روابط اجتماعی در زمینهی سیر جامعه، در زمینهی هدفداری جامعه، در زمینهی تکالیف مردم، در زمینهی مسئولیّتهایی که انسانها در مقابل خدا، در مقابل یکدیگر، در مقابل جامعه و در مقابل پدیدههای دیگر عالم دارا هستند.» طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، جلسه۹
🔸رابطه تحقق توحید با تحقق دین
🔹از توصیف گذشته می توان این نتیجه را گرفت که «توحید، همهی دین است.» ۱۴۰۳/۰۸/۱۷ چرا که دین «عبارت است از مدیر مجموعهی زندگی انسان؛ یعنی برنامهی جامع؛ نه برنامهی شخصی و برنامههای صرفاً عبادی و فردی انسان.» ۱۳۹۹/۱۲/۲۱ «عرصهی فعّالیّت این دین، تمام گسترهی زندگی بشر است؛ از اعماق قلب او تا مسائل اجتماعی، تا مسائل سیاسی، تا مسائل بینالمللی، تا مسائلی که به مجموعهی بشریّت ارتباط دارد.» ۱۴۰۰/۰۸/۰۲ و از طرفی، «توحید یک امر واقعى و یک نظام و یک دستورالعمل زندگى است.» ۱۳۷۷/۴/۲۱ به همین دلیل است که «این مفهوم باید در زندگی جامعه محقّق بشود.» ۱۴۰۳/۸/۱۷ در نتیجه توحید، همان تحقق دین، است.