عبارت کبری در منطق: فصل [لفظ دال بر معنى مطابقه بر دو قسم است مفرد و مركب] مركب آن باشد كه جزء لفظ وى دلالت نمايد بر جزء معنى مقصود وى و آن دلالت نيز مقصود باشد چون رامى الحجاره و مفرد آن است كه چنين نباشد و اين چهار قسم است اول آنكه لفظ جزء ندارد چون همزه استفهام دوم آنكه جزء دارد و لكن آن جزء دلالت ندارد اصلا چون زيد سيم آنكه جزء دارد و آنجزء دلالت دارد لكن بر جزء معنى مقصود دلالت ندارد چون عبد الله علما چهارم آنكه جزء دارد و آنجزء دلالت دارد بر معنى مقصود لكن دلالتش مراد نباشد چون حيوان ناطق كه علم شخص انسانى باشد. فصل [لفظ مفرد بر سه قسم است اسم و كلمه و ادات] زيرا كه اگر معنى لفظ مفرد ناتمام است يعنى صلاحيت ندارد كه محكوم عليه يا محكوم به شود آنرا در اين فن ادات خوانند و در نحو حرف گويند و اگر معنى وى تمام است پس خالى از اين نيست كه صلاحيت دارد كه محكوم عليه شود يا نه اگر ندارد در اين فن آنرا كلمه گويند و در نحو فعل خوانند و اگر صلاحيت دارد آنرا اسم گويند. فصل [لفظ مركب بر دو قسم است تام و غير تام] تام آنستكه بر وى سكوت صحيح باشد يعنى چون متكلم آنجا سكوت نمايد مخاطب را انتظارى نباشد آنچنان انتظاريكه با محكوم عليه باشد بى محكوم به و با محكوم به باشد بى محكوم عليه و مركب تام اگر فى نفسه محتمل صدق و كذب باشد آنرا خبر و قضيه خوانند و اين عمده است در باب تصديقات و اگر محتمل صدق و كذب نباشد آنرا انشاء خوانند خواه دلالت كند بالذات بر طلب چون امر و نهى و استفهام و خواه دلالت نكند بالذات چون تمنى و ترجى و تعجب و نداء و مانند آن و اين قسم از معنى انشاء در محاورات معتبر است و غير تام آن است كه بر وى سكوت صحيح نباشد و اين قسم منقسم مى‌شود به تركيب تقييدى كه جزء ثانى در وى قيد جزء اول باشد خواه باضافه چون غلام زيد و خواه بوصف چون حيوان ناطق و اين عمده است در باب تصورات و تركيب غير تقييدى آنستكه در وى جزء دوم قيد اول نباشد چون فى الدار و خمسه عشر.