💠 مطالعه تطبیقی با موضوع «لَكُمْ فِي الْقِصَاصِ حَيَاةٌ يَا أُولِي الْأَلْبَابِ»
🌐 آیا می‌دانید در اکثر کشورهایی که برای قاتلان، مجازات قصاص (اعدام)* قرار داده‌اند آمار قتل عمد** به حداقلِ ممکن رسیده است؟
*Death Penalty
**Homicide
🔴 آیا می‌دانید در اغلب کشورهایی که حکم اعدام را لغو کرده‌اند، آمار قتل عمد با افزایش چشمگیری روبرو شده است؟
⚖️ قرآن کریم راجع به حکم مترقّی قصاص چه #حکمت_تجربه_پذیر ی را بیان می‌کند؟
مطابق آیه 179 سوره بقره، «وَلَكُمْ فِي الْقِصَاصِ حَيَاةٌ يَا أُولِي الْأَلْبَابِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ» «قانونِ قصاص حقیقتاً مایۀ دوام زندگی شماست ای مردم عاقل! تا جامعه را از گسترش قتل و خون‌ریزی حفظ کنید. [ترجمۀ علی ملکی]»
برای روشن‌ترشدن دلالت ظاهری کلمۀ "حیاة" به دو روایت زیر دقت کنید:
1️⃣قالَ الْإِمَامُ ع: قَالَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ ع ... قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ: «وَ لَكُمْ» يَا أُمَّةَ مُحَمَّدٍ «فِي الْقِصاصِ حَياةٌ» لِأَنَّ مَنْ هَمَّ بِالْقَتْلِ فَعَرَفَ أَنَّهُ يُقْتَصُّ مِنْهُ، فَكَفَّ لِذَلِكَ عَنِ الْقَتْلِ- كَانَ حَيَاةً لِلَّذِي [كَانَ] هَمَّ بِقَتْلِهِ، وَ حَيَاةً لِهَذَا الْجَانِي الَّذِي أَرَادَ أَنْ يَقْتُلَ، وَ حَيَاةً لِغَيْرِهِمَا مِنَ النَّاسِ، إِذَا عَلِمُوا أَنَّ الْقِصَاصَ وَاجِبٌ- لَا يَجْرَءُونَ عَلَى الْقَتْلِ مَخَافَةَ الْقِصَاصِ «يا أُولِي الْأَلْبابِ» أُولِي الْعُقُولِ.
امام سجاد علیه السلام در مورد آیۀ «لَکُم فی القِصاص حیاةٌ یا اولی الالباب» فرمود: اینکه خدای متعال فرمود: «و لکم» (و برای شما) ای امت پیامبر «در قصاص‌کردن، حیات و زندگی است» برای این است که کسی که نیت دارد قتلی انجام دهد اگر بداند که مورد پیگرد قرار خواهد گرفت، از نیت قتل‌کردن دست برمی‌دارد. و این دست‌برداشتن، باعث می‌شود حیات و زندگیِ سه گروه تامین شود: 1. زندگی کسی که قرار بود توسط این قاتل به قتل برسد، 2. زندگیِ جنایت‌کاری که نیت کرده بود کسی را به قتل برساند و 3. زندگیِ مردم دیگری که [با گسترش قتل در جامعه] در آینده قرار است جانشان به خطر بیفتد. هر وقت قاتلان و جانیان بدانند که قصاص کردن‌شان حتمی است، به خاطر ترس از کشته‌شدن خودشان دیگر بر آدم‌کُشی جرات پیدا نمی‌کنند. «یا اولی الالباب» در این آیه هم یعنی ای کسانی که عقل دارید!
📚 احتجاج (طبرسی)، ج2، ص319
تفسیر منسوب به امام عسکری علیه السلام، ص595
2️⃣أخْبَرَنَا جَمَاعَةٌ، عَنْ أَبِي الْمُفَضَّلِ، قَالَ: حَدَّثَنَا أَبُو أَحْمَدَ عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ الْعَلَوِيُّ، قَالَ: حَدَّثَنِي أَبِي، قَالَ: حَدَّثَنِي عَبْدُ الْعَظِيمِ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْحَسَنِيُّ الرَّازِيُّ فِي مَنْزِلِهِ بِالرَّيِّ، عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ الرِّضَا (عَلَيْهِ السَّلَامُ)، عَنْ آبَائِهِ (عَلَيْهِمُ السَّلَامُ)، عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ جَدِّهِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (عَلَيْهِ السَّلَامُ)، قَالَ: قُلْتُ أَرْبَعاً أَنْزَلَ اللَّهُ (تَعَالَى) تَصْدِيقِي بِهَا فِي كِتَابِهِ ... قُلْتُ: الْقَتْلُ يُقِلُّ الْقَتْلَ، فَأَنْزَلَ اللَّهُ «وَ لَكُمْ فِي الْقِصاصِ حَياةٌ يا أُولِي الْأَلْبابِ»
اميرالمؤمنين على بن ابيطالب عليه السلام فرمود: من چهار كلمه گفتم و خداوند متعال در قرآنش تاييد مرا نازل كرد... گفتم: قتل، قتل را كم میكند و خداوند این آیه را نازل کرد كه: «وَ لَكُمْ فِي الْقِصاصِ حَياةٌ يا أُولِي الْأَلْبابِ» (و براى شما در قصاص، حيات و زندگى است، اى صاحبان خرد.)
📚 أمالی (طوسی)، ص494
ادامه دارد....