🌸سلسله بحث آفات زبان🌸 #موضوع شماتت قسمت دوم نکوهش شماتت از دید شرع و عقل شاد شدن از مصیبتى که براى دیگرى پیش آمده، از حالت هایى است که عقل و شرع آن را نکوهیده اند. عقل و فطرت بشر، به حکم طبیعت اجتماعى او، انس و مدارا با افراد را مى پسندد و الفت و انس، با همدردى سازگار است و صد البته که همدردى با دیگران، با شادى و سرور از مصیبت ایشان سر ناسازگارى دارد؛ از این رو فطرت پاک انسان، شادى و خوشحالى از بلا و غم دیگران را نمى پسندد، بلکه آن را سرزنش مى کند. پیشوایان معصوم(ع) این رفتار را در عبارت هاى بسیارى نکوهیده و از آن نهى فرموده اند. پیامبر اکرم(ص) مى فرماید: برادر خویش را شماتت نکن؛ (چرا که) خداوند به او رحم مى کند و تو را مبتلا مى سازد. امام صادق(ع) نیز مى فرماید: من شمت بمصیبه نزلت باخیه، لم یخرج من الدنیا حتى یفتتن!. کسى که برادر خویش را براى بلایى که بر او وارد شده شماتت کند، از دنیا خارج نمى شود تا گرفتار آن بلا شود. خشنودى از مصیبت دیگران به هر شکلى ناپسند است؛ خواه در رفتار بروز کند و آشکار شود یا فقط در درون پنهان بماند؛ اگر چه آشکار کردن شادى، ناپسندتر و زشت تر است؛ زیرا افزون بر پستى شخص شماتت کننده، مایه آزردگى خاطر بلا دیده نیز مى شود و زشت تر و بدتر از همه، آن که انسان را به دلیل رفتار پسندیده اش شماتت کنند. این سرزنش نهایت پستى و رذالت شخص شماتت کننده را نشان مى دهد، زیرا سرزنش او از این رو است که شخص بلا دیده به میل و خواهش نفسانى او رفتار نکرده و حال که بلایى بر او وارد شده است وى را سرزنش مى کند؛ در حالى که چه بسا این بلا، براى رشد و تکامل فرد مصیبت دیده بر او وارد شده باشد. به قول شاعر: هر که در این بزم مقرب تر است جام بلا بیشترش مى دهند. 2. ریشه هاى درونى شماتت شماتت از افسار گسیختگى نیروى غضب پدید مى آید. آن گاه که نیروى درونى غضب از سرپرستى عقل خارج شود، رذایلى به بار مى آورد که برخى از آن ها ممکن است عامل رفتار ناپسند شماتت شود. این عوامل عبارتند از:🔻🔻 ⚫️۱ #دشمنى ضربه زدن و آزردن خاطر از جمله حالت هایى است که دشمنى با دیگران، آن را پدید مى آورد. دشمن در انتظار یافتن فرصتى مناسب براى لطمه زدن به کسى است که از او نفرت دارد، یا بدین سبب با وارد شدن مصیبت بر فردى که مورد نفرت او است، سرزنش و سرکوفت را آغاز مى کند تا حس ‍ نفرت خویش را ارضا مى سازد. ⚫️۲ #خشم و #عصبانیت گاه انسان براى فرو نشاندن آتش خشم خود از دیگرى (بدون وجود دشمنى) او را سرزنش مى کند. ⚫️۳ #حسد سرزنش بلا دیده مى تواند ابزار مناسبى براى تحصیل خواسته حسود باشد. حسود در صدد از میان بردن شان و منزلت کسى است که به او حسادت مى ورزد و با سرزنش او نزد دیگران مى کوشد تا به خواسته خویش دست یابد. 📚اخلاق الاهی جلد چهارم آفات زبان به نقل از: کانال استاد رفیعی 🌐Admin @hojjati_mohajerin به ما بپیوندید🌷🌷🌷♻ کانال:https://eitaa.com/sut_matn_sharh_doaa گروه:http://eitaa.com/joinchat/1976172574C764de743b2 ارتباط با مدیر کانال و گروه: تلفن📳:00989302867043