📖 امام عليه السلام در اين گفتار حكيمانه به خطرات مهم طمع اشاره كرده مىفرمايد: «بيشترين قربانگاه عقلها در پرتو طمعهاست»؛ (أَكْثَرُ مَصَارِعِ الْعُقُولِ تَحْتَ بُرُوقِ الْمَطَامِعِ)
💡 «مَصارِع» جمع «مصرع» به معناى محلى است كه انسان به خاك مىافتد. اين واژه در مورد شهيدان و كشتهشدگان و غير آنها به كار مىرود.
💡 «بُرُوق» جمع «برق» به معناى همان برقى است كه در آسمان بر اثر جرقههاى الكتريكى در ميان ابرهاى حامل بار مثبت و منفى ظاهر مىگردد و با صداى مهيبى همراه است كه آن را رعد مىنامند.
💡 «مَطامِع» جمع «طمع» غالباً به معناى چشم داشتن به چيزهايى است كه يا در دسترس قرار نمىگيرد و يا اگر قرار مىگيرد شايسته و حق انسان نيست. اين واژه گاه در آرزو داشتنهاى مثبت نيز به كار مىرود كه در بعضى از آيات قرآن و دعاهاى معصومان عليهم السلام به چشم مىخورد؛ ولى غالباً بار منفى دارد و به همين دليل در منابع لغت، آن را به هر نوع آرزو داشتن تفسير كردهاند.
امام عليه السلام تشبيه جالبى در اين كلام نورانى براى طمعهاى منفى بيان كرده است؛ طمع را به برق آسمان تشبيه نموده كه لحظهاى همه جا را روشن مىكند و در شبهاى تاريك تمام فضاى بيابان با آن آشكار مىشود و شخص راهگذر گمكرده راه، به شوق در مىآيد و به دنبال آن دوان دوان حركت مىكند. ناگهان برق خاموش مىشود و او در پرتگاهى فرو مىافتد. عقل و دانش آدمى كه حق را از باطل و نيك را از بد مىشناسد هنگامى كه تحت تأثير برق طمع قرار گيرد به همين سرنوشت گرفتار مىشود. در واقع طمع، يكى از موانع عمدۀ شناخت است كه در طول تاريخ بسيارى از انديشمندان را به خاك هلاكت افكنده يا دنيايشان و يا دين و ايمانشان را بر باد داده است. طمع آثار زيانبار فراوانى دارد؛ بسيارى از حوادث دردناك تاريخى بر اثر همين صفت رذيله رخ داده است.