📖 امام عليه السلام در قسمت اوّل اين نامه به هدف آفرينش دنيا و آفرينش انسان‌ها در آن اشاره مى‌كند و مى‌فرمايد: «اما بعد (از حمد و ثناى الهى) خداوند سبحان دنيا را براى جهان بعد از آن (سراى آخرت) قرار داده و اهل آن را در آن مورد آزمايش قرار مى‌دهد تا معلوم شود چه كسى بهتر عمل مى‌كند»؛ (أَمَّا بَعْدُ، فَإِنَّ اللّٰهَ سُبْحَانَهُ قَدْ جَعَلَ الدُّنْيَا لِمَا بَعْدَهَا، وَ ابْتَلَى فِيهَا أَهْلَهَا، لِيَعْلَمَ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً)
اين تعبير اشاره به حقيقتى است كه بارها در نهج‌البلاغه ذكر شده است كه دنيا هدف نهايى نيست؛ بلكه مقدمه‌اى براى آمادگى جهت سراى ديگر است؛ بنابراين به دنيا به عنوان وسيله بايد نگريست نه هدف و مقصد نهايى و به يقين اين تفاوت نگرش در تمام اعمال انسان تأثير مى‌گذارد.
جملۀ «لِيَعْلَمَ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً» بر گرفته از آيۀ 7 سورۀ كهف است: ««إِنّٰا جَعَلْنٰا مٰا عَلَى اَلْأَرْضِ زِينَةً لَهٰا لِنَبْلُوَهُمْ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً» ؛ ما آنچه را روى زمين است زينت آن قرار داديم تا آنها را بيازماييم كه كدام يك داراى بهترين عمل هستند»؛ (البته قريب به همين معنا در آيۀ 7 سورۀ هود و آيۀ 2 سورۀ ملك آمده است).
ناگفته پيداست كه آزمايش‌هاى الهى براى كشف مجهولى نيست؛ زيرا همه چيز مربوط به حال و گذشته و آينده و ظاهر و باطن اشيا و اشخاص در برابر علم بى‌پايان پروردگار آشكار است؛ بلكه منظور ظاهر شدن باطن افراد و انجام اعمالى است كه معيار ثواب و عقاب است و به تعبير ديگر صفات درونى، پيش از ظهور و بروز در عمل نمى‌تواند معيار ثواب و عقاب باشد؛ خداوند افراد را امتحان مى‌كند تا آن صفات به مرحلۀ بروز برسد، همان‌گونه كه خود امام در عبارت ديگرى از نهج‌البلاغه در تفسير آيۀ «وَ اِعْلَمُوا أَنَّمٰا أَمْوٰالُكُمْ وَ أَوْلاٰدُكُمْ فِتْنَةٌ» فرموده است: «وَ مَعْنَى ذَلِكَ أَنَّهُ يَخْتَبِرُهُمْ بِالْأَمْوَالِ وَ الْأَوْلَادِ لِيَتَبَيَّنَ السَّاخِطَ لِرِزْقِهِ وَ الرَّاضِيَ بِقِسْمِهِ وَ إِنْ كَانَ سُبْحَانَهُ أَعْلَمَ بِهِمْ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ لَكِنْ لِتَظْهَرَ الْأَفْعَالُ الَّتِي بِهَا يُسْتَحَقُّ الثَّوَابُ وَ الْعِقَابُ؛
←مفهوم اين آيۀ شريفه آن است كه خداوند مردم را به‌وسيلۀ اموال و فرزندانشان آزمايش مى‌كند تا آشكار شود چه كسى از روزى‌اش خشمگين و چه كسى به قسمت الهى راضى است؛ هرچند خداوند سبحان از مردم به خودشان آگاه‌تر است؛ اما اين براى آن است كه افعالى كه به‌وسيلۀ آن استحقاق ثواب و عقاب را پيدا مى‌كنند ظاهر و آشكار شود»