💠 زحمات علماء برای دفاع از مذهب ❖ آیت الله العظمی شبیری زنجانی: یکی از بهترین مناظرات در باب امامت، جوابیه ملّا محمّد مشكّك رستمداری در پاسخ به مکتوب علمای ماوراء النهر است. عبدالله خان ازبك و پسرش عبدالمؤمن خان در اوایل دوره شاه عباس کبیر به مشهد مقدس حمله و به صورت عجیبی آنجا را غارت کردند. خدمه آستانه حضرت رضا علیه السلام و سادات نامه ای به عبدالله خان نوشتند و تظلّم کردند و خواستند که از خرابی و غارت موقوفات آستانه جلوگیری کند. از طرف عبدالله خان جواب آمـد کـه شیعیان کافر و مستحق این برخوردند و چون مسلمان نیستند، موقوفاتشان نیز غیر صحیح است. البته طبيعةً نویسنده جواب، علمای آنها بودند، نه عبدالله خان. در همان نامه نوشته شده است که اگر این مطلب برای شما روشن نشد، بزرگتان عبدالله شوشتری (۱) را بفرستید تا ما با او مناظره کنیم. مرحوم شوشتری برای مناظره به هرات رفت و ملاهای سنی را محکوم کرد، ولی آنها به جای پذیرفتن حق، شوشتری را با قلمتراش تکه تکه کردند و به شهادت رساندند. مولا محمد مشكك رستمداری نیز در پاسخ مکتوب علمای ماوراءالنهر جواب عالمانه فوق العاده ای نوشت و فرستاد.(۲) البته معلوم نیست که رفتن مرحوم شوشتری به هرات قبل از نامه مشكك رستمداری بود یا پس از آن ولی على القاعده بايد جـوابـيه رستمداری زودتر ارسال شده باشد.(۳) ............................................. 1️⃣ وى شهاب الدین عبدالله بن محمود شوشتری مشهدی است که در سال ۹۹۷ به شهادت رسید. (ش) 2️⃣ قاضی نورالله شهید در مجالس المؤمنين (ج ۱، ص ۱۰۱ - ۱۰۲) نوشته است چون نوشته اهل ماوراء النهر به نظر مولانا محمد مذکور رسید نامهای نامی مشتمل بر دفع تمامی دلایل آن افاضل نوشته، فرستاد و چون آن نوشته به نظر خان مذکور رسید نظری اجمالی در آن انداخته به افاضل مذکورین امر فرمود که جواب نویسند، و چون ایشان بعد از مطالعه خود را از نوشتن جواب آن عاجز دیدند در جواب خان گفتند که: گفت و شنید با این مردم، موجب ضعف اعتقاد دیگران میشود بنابراین باید که آیات قرآنی که در آن نامه نوشته شده به مقراض بیرون آورند و باقی را در نظر حاضران بسوازنند و بگویند که سخنان آن طایفه قابل جواب نیست. و آخر چنان کردند». 3️⃣ تفصیل جواب ملا محمد مشکک رستمداری به مکتوب علمای ماوراءالنهر در تاریخ عالم آرای عباسی (ج ۱، ص ۳۹۰ - ۳۹۹) نقل شده است. 📚جرعه ای از دریا؛ ج ٢؛ ص ٣١٣ @madras_emb