🌙
رؤيت هلال با چشم مسلح (۲)
❖ آیتاللهالعظمی شبیری زنجانی:
✅
مختار ما عدم کفایت رؤیت با چشم مسلح است به سه دلیل.
2⃣ دلیل دوم: صحیحه معمّر بن خلاد
«عَنْ أَبِي الْحَسَنِ [الرضا] علیهالسلام قَالَ: كُنْتُ جَالِساً عِنْدَهُ- آخِرَ يَوْمٍ مِنْ شَعْبَانَ فَلَمْ أَرَهُ صَائِماً فَأَتَوْهُ بِمَائِدَةٍ فَقَالَ ادْنُ وَ كَانَ ذَلِكَ بَعْدَ الْعَصْرِ قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ صُمْتُ الْيَوْمَ فَقَالَ لِي وَ لِمَ قُلْتُ جَاءَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیهالسلام فِي الْيَوْمِ الَّذِي يُشَكُّ فِيهِ أَنَّهُ قَالَ يَوْمٌ وَفَّقَ اللَّهُ لَهُ قَالَ أَ لَيْسَ تَدْرُونَ أَنَّمَا ذَلِكَ إِذَا كَانَ لَا يُعْلَمُ أَ هُوَ مِنْ شَعْبَانَ- أَمْ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ فَصَامَهُ الرَّجُلُ وَ كَانَ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ كَانَ يَوْماً وَفَّقَ اللَّهُ لَهُ فَأَمَّا وَ لَيْسَ عِلَّةٌ وَ لَا شُبْهَةٌ فَلَا فَقُلْتُ أُفْطِرُ الْآنَ؟ فَقَالَ لَٔا». تهذیب؛ ج۴؛ ص۱۶۶
تقریب استدلال: در روایت میفرماید هوا گاهي ابري است نميدانند که رمضان است يا شعبان، شخص آن را مثلاً به قصد شعبان روزه ميگيرد و بعد معلوم ميشود که ماه رمضان بوده است. اين براي او از ماه رمضان حساب ميشود. اما وقتي که هوا روشن است, ابري, گرد و خاکي و تاريکياي نيست که جلوي هلال گرفته شده باشد, در اين صورت ديگر جاي شبهه نيست و حضرت میفرمایند تو چرا اين حکم را در اينچنين وقتي منطبق کردهاي؟ يوم الشک و حکمش که گفته شد مال آن احوال خاصه است که مانعي وجود دارد.
در اين روايت ميبينيد که حضرت ميفرمايد که تو چرا معامله يوم الشک کردي؟ در حالي که اگر قرار باشد که ديده شدن با چشم مسلح هم کافي براي ثابت شدن ماه رمضان باشد, مسأله يوم الشک بايد جاري ميشد. زیرا معمّربنخلاد منجم نبوده است و دستگاهي هم نبوده است که بتواند تشخيص بدهد. ولی حضرت در اينجا ميفرمايند نبايد معامله يوم الشک بنمايي. اگر ديدن با وسيله هم کافي بود, خوب احتمال ديده شدن با وسيله که وجود داشته است, پس چرا حضرت ميفرمايد که در هواي صاف نبايد حکم يوم الشک را بار بکني, پس معلوم ميشود که ميزان براي اول ماه عبارت از ديده شدن با چشم عادي است و چشم مسلح معيار نيست.
.... ادامه دارد.
#فقه
@madras_emb