آیا علم می‌تواند خدا را اثبات یا انکار کند؟ علم تجربی، برخلاف فلسفه و متافیزیک نمی‌تواند به صورت قیاسی آفرینش یا خدا را اثبات کند؛ زیرا علم‌تجربی با جهان فیزیکی و «قوانین‌طبیعت» سروکار دارد به‌گونه‌ای که پدیده‌های درون جهان‌فیزیکی از آن قوانین پیروی می‌کنند، اما خداوند یک پدیده در درون جهان‌فیزیکی نیست که علم بتواند آن را بررسی نماید. به‌علاوه علم، رشته‌ای تجربی و استقرائی است؛ یعنی علم نمی‌تواند یقین پیدا کند که همه داده‌های ممکن برای تبیین پدیده‌های‌جهان یا خود جهان را در نظر گرفته است. علم، تنها می‌تواند شواهد دال بر تناهی‌زمان‌گذشته در جهان را آنگونه که امروزه می‌دانیم هست، یا آنگونه که فکر می‌کنیم باشد را، شناسایی و تبیین می‌کند. همچنین علم می‌تواند احتمال بسیار اندک رخ‌دادن تصادفی شرایط لازم برای حفظ حیات در جهان را آنگونه که امروز می‌دانیم هست، یا آنگونه که فکر می‌کنیم می‌تواند باشد را، شناسایی کند... 📚 نگاهی نو به اثبات وجود خداوند در فیزیک و فلسفه معاصر، رابرت اشپیتزر، ترجمه میثم توکلی بینا، تهران، انتشارات پارسیک، چاپ دوم، بهار 1402، ص 43 (با تلخیص)/مدرسه علم و دین 🆔@mafaz_news