از آنارشیسم معرفتی تا آنارشیسم سیاسی؛
تأملی در ایدئولوژی سیاسی موسس انجمن حجتیه
✍️اگر قرار باشد برای شناخت ایدئولوژی سیاسی انجمن حجتیه و شیخ محمود حلبی از یک مفهوم دقیق استفاده کنیم، بهترین مفهوم «آنارشیسم محافظهکارانه» است. اندیشه و ایدئولوژی سیاسی حلبی در رسته اندیشههای محافظهکارانه و مخالف هرگونه اصلاحگری قرار میگیرد. اما از سوی دیگر، با طرح اندیشه تعطیلی حکومت در عصر غیبت، به گرایشهای آنارشیستی نزدیک میشود. هرچند که در جنگ دو ضد «محافظه کاری» و «آنارشیسم» در ایدئولوژی حلبی، پیروزی با محافظه کاری است. علت این امر هم در «رهیافت پراگماتیستی» او به قدرت است.
✍️«آنارشیسم سیاسی» حلبی در «آنارشیسم معرفتشناسانه» او ریشه دارد که خود محصول «بحران معرفتشناسی» اوست. «بحران معرفتشناسی» درد مشترک جریانهای مختلف دینی اعم از اخباریگری، شیخیه، انجمن حجتیه و سلفیهاست. مسأله همه آنها «فهم درست از دین»؛ و پاسخ همگی اتخاذ رویکرد شدید علیه علم و فلسفه بوده است؛ چه علوم دینی و چه غیردینی.
✍️اخباریها با طرد معارف دیگر، تنها به روایتها پناه بردهاند. شیخیه برای اینکه مطمئن شوند فهم آنها از دین درست است مفهوم «رکن رابع» را مطرح کردند. سلفیها ایده بازگشت به «سلف صالح» را به میان کشیدند و مکتب معارفیها نیز با رد فلسفه و هر نوع منبع شناختی غیرمرتبط با معصوم طریق دیگری را مطرح کردند؛ که اندیشه و ایدئولوژی حلبی محصول همین طریق دیگر است.
✍️ایدئولوژی شیخ محمود حلبی پیش از هرچیز یک نهضت ضدروشی است که به مقابله با انواع روشهای علمی و معرفتی پرداخته است؛ علیه علم، فلسفه، عرفان و حتی نحو. از منطق عبور کرده و ناقد آن است، اما به منطق و قواعد فکری و علمی جدیدی نرسیده و از اینرو به التقاطی معرفتشناسانه دچار شده است. او به شدت علیه فلسفه و عرفان سخن میراند و از نمادهای فلسفه و عرفان همچون «ملاصدرا» و «ابنعربی» با توهین و فحاشی یاد میکند، تا علاوه بر مخالفت با عرفان و فلسفه، احساس عمیق منفی خود علیه آنها را نیز نشان دهد. او همچنین فقهای بزرگ شیعه همچون شیخ مفید و طوسی را از طعن و تحقیر بی نصیب نگذاشته است.
متن کامل این یادداشت را در وبسایت مفاز بخوانید
https://mafaz.ir/?p=16767
🆔
@mafaz_news