🔻پرسش: فرض کنید می خواهید دو کلمه را از دیگری نقل نمائید؛ چقدر احتمال دارد در نقل شما خطا راه یابد❓ حال اگر سه کلمه باشد آیا احتمال اشتباه در حکایت افزایش نمی یابد❓ اگر ده کلمه شود چه❓ و اگر یک سخنرانی طولانی باشد چه❓ آیا در صورتی که فاصله ی زمانی بین ایراد سخنرانی و نقل آن زیاد شود احتمال اشتباه در نقل افزایش نمی یابد❓ با این وجود چگونه می توان احتمال قوی خطا در نقل راویان حدیث را نادیده گرفت و به این تعداد زیاد از احادیث اعتماد نمود و بر اساس آن ها فتاوائی داد که گاه با خون آدمیان سر و کار دارند❓ 🔻پاسخ: 1⃣ اگر بنا بر این باشد که شما ملزم به حکایت عین الفاظی که شنیده اید نباشید و تنها الزام به نقل مفاد آن ها داشته باشید آیا احتمال خطا کاهش نمی یابد❓ در زمینه ی جواز نقل به معنا روایات فراوانی از امامان معصوم علیهم السلام به ما رسیده که نگارنده به عنوان نمونه تنها یک روایت کوتاه را می آورد: ⭕️ امام صادق ع: "إذا أصبت الحديث فأعرب عنه بما شئت". (الاصول الستة عشر، ص ۱۰۹، کتاب حسین بن عثمان). ترجمه: "هر گاه به معنای حدیث رسیدی آن معنا را با هر لفظی که می خواهی حکایت نما". ⏹ برای نقل حدیث، کافی است راوی معنا را درست در یابد و سپس به مخاطب منتقل نماید؛ و لو با عین الفاظی که شنیده نباشد. استاد نائینی