👤 ما خودمان ابن خلدون مذگان داریم
🔸فرهنگ غرب حقیقتاً مهاجم است، هر چند که این تهاجم نرم و خزنده باشد. در توضیح ، باید بگویم فرهنگ غرب، زمینه های ذهنی و مفاد اندیشه را نه تنها دستکاری بلکه از نو تعریف میکند. نیازی به تصاحب اندیشه ها نیست. همین که طریقه کسب معرفت و چگونگی اندیشیدن را در دست بگیرد کافیست. این گونه تو در زمین بازی او توپ میزنی. چگونه توپ زدنت مهم نیست، مهم این است که درگیر قواعد او هستی.
🔸جامعه شناسی به معنای رایج علمی و مکتبی اش، مولود غرب است. تبعاً این دانش، مسائل اختصاصی خودش را دارد، روش های خودش را امضا زده و طریقه اندیشیدن آن هم منحصر بفرد است. بنابراین، در مقابل هر اندیشه ای در هر مرحله ای با جامعه شناسی غرب امتزاج یابد، متهم به #انفعال است، هر قدر هم سودای مخالفت، نقادی یا عبور از تمدن غرب داشته باشد.
🔸طرفداران جامعه شناسی اسلامی امروز درگیر همین انفعال هستند. چه آنها که اصل را بر جامعه شناسی غرب گذاشته و با حدیث و آیه تزیین کرده اند. چه آنها که درگیر مسائل اختصاصی جامعه غرب شده اند و برای آنها به دنبال پاسخ های اسلامی میگردند و چه آنها که مشغول به «ما خودمان ابن خلدون مذگان داریم» شده اند. این هم خود نوعی انفعال است.
🔸دسته آخر را بیشتر توضیح بدهم. نوعی مقابله به مثل، و رجزخوانی در نهاد این نوع انفعال مشهود است. این گونه که غرب اگر مارکس و وبر دارد ما هم ابن خلدون و فارابی داریم. اگر دورکیم و پارسونز دارد ما هم خواجه و ابن سینا داریم. این دعوای خاله زنکی و چشم و هم چشمی و تفاخر بر سر اندیشمندان غرب و شرق هم خودش نوعی انفعال و وادادگی در برابر غرب است؛ اینجاتقابل اندیشه خیلی موضوعیت ندارد. بازار تقابل اندیشمند داغ است. دغدغه هم این است که بگویند متفکران مسلمان #زودتر از اروپایی ها به فلان نظریات رسیده اند. و یا این که از لسان متفکران مسلمان به مسائل جامعه شناسی غرب پاسخ بدهند.
🔸باید ابن خلدون را خواند، باید فارابی را بلد بود، اما نه در اولویت بالا؛ اینها جامعه شناسی اسلام را به دست ما نمیدهد. به جز این که نمیتوان ادعا کرد اندیشه های اجتماعی اندیشمندان مسلمان، الزاما منطبق بر سنت حکمی-فلسفی اسلامی و منبعث از اسلام است، مع الاسف باید اعتراف کرد که با عصبیت و نظریه دوری و چه و چه نمیتوان مسائل امروز بشریت و جهان اسلام را مرتفع نمود. و این غمناک ترین قسمت ماجراست: «دانش اجتماعی مسلمین و نه دانش اجتماعی اسلام»
🔸باید به سراغ اسلام رفت. اسلام را آنگونه که هست باید فهمید. باید آجرهای جامعه شناسی اسلام را کم کم پیدا کرد و روی هم چید. برای این هم نباید غرب گریزی کرد و هم نباید مواریث گذشتگان را کنار گذاشت. اما هیچ کدام مقصود و مقصد نیستند.
囧 @segerme
#جامعه_شناسی #جامعه_شناسی_اسلامی #دانش_اجتماعی_مسلمین