پس مؤمن همانطور که وضع خودش برای خودش روشن است، به خود گمان بد نمیبرد و از حیثیت و آبروی خویش به سختی دفاع میکند، باید به مؤمنان دیگر نیز گمان بد نبرد و از حیثیت ایشان به سختی دفاع کند. بنابراین، نخستین وظیفه مؤمن در برابر چنین جریانی آن است که آن را تکذیب کند و با قاطعیت بگوید که این یک تهمت و افترای آشکار است. دومین وظیفه او این است که به گسترش آن دامن نزند و شایعه پراکنی نکند و بداند که این کار گناه سنگینی است.
مام صادق(ع) نیز حرمت مؤمن را بالاتر از کعبه دانسته و تهمت به مؤمن را سبب از بین رفتن ایمان و از بین رفتن حرمتها میداند و میفرماید: «حرمت مؤمن از کعبه عظیمتر است» همچنین در حدیثی فرموده است: « آنگاه که مؤمن به برادرش تهمت زند ایمان در دل او ذوب میشود؛ همانگونه که نمک در آب ناپدید میشود».
امام علی(ع) در خطبه 41 نهجالبلاغه در این رابطه فرموده است: « ای مردم آن کس که از برادرش اطمینان و استقامت در دین و درستی راه و رسم را مشاهده کند باید به سخنانی که این و آن درباره او میگویند گوش فرا ندهد آگاه باشید گاهی تیرانداز تیرش به خطا میرود و حدس و گمان مردم گاهی نادرست است سخن باطل فراوان گفته میشود ولی سخنهای باطل نابود خواهد شد و خداوند شنوا و گواه است بدانید بین حق و باطل بیش از چهار انگشت فاصله نیست».
قرآن کریم شایعهسازان را مستحق عذاب الیم دانسته و مىفرماید: «ان الذین یحبون ان تشیع الفاحشه فى الذین آمنوا لهم عذاب الیم فى الدنیا والآخرة واللهیعلم و انتم لا تعلمون».
آنان که دوست دارند در جامعه اسلامى، کار منکرى را اشاعه (شهرت) دهند، در دنیا و آخرت به عذاب دردناک دچار خواهند شد و خدا از عاقبتسخت آنان باخبر است و شما از آن خبرندارید.
آیه شریفه این نکته را در بر دارد که عذاب الیم مربوط به اشاعه فحشا است گرچه تعمیم آن را نمىتوان از نظر دور داشت زیرا تنقیح مناط حکم مىکند در اشاعه سایر منکرات نیز این چنین باشد و به همه گونه ناروا و منکرات، اطلاق مى
شود. لذا این واژه در حدیث معروف نبوى در مقابل «خیر»قرار گرفته است.
تهمت زدن تنها گناهی است که شیطان هم از آن بیزار است.
تهمت به دیگران، از گناهان کبیره محسوب میشود که میتواند آخرت انسان را تباه کند و عذابی بزرگ برای تهمت زننده مهیا سازد. این گناه، از برخی گناهان کبیره دیگر همچون غیبت نیز بزرگتر و بدتر است؛ زیرا غیبت عبارت از سخن گفتن از عیوبی است که در دیگران وجود دارد، ولی تهمت، بیان کردن مطالب غیر واقعی و دروغ درباره دیگران است.