#سجده #نماز حاصل سجده؟ 🍃 به گمانم آن که در روز دست‌کم ۳۴ بار سر بر خاک می‌گذارد اگر حتی یک‌بار جانِ سجده را دریابد لابد پس از اندی، کم و بیش، اینگونه از چنین خاک‌ساریِ مدام بهره خواهد برد: ▫️در قضاوت درباره‌ی دیگران احتیاط بیشتری می‌کند ▫️به فهم خود از دین و دنیا کمتر اعتماد می‌کند ▫️در برابر صدای مخالف به برخورد کردن نمی‌اندیشد ▫️نقد دیگران را حاصل نادانی و سادگی و غرض‌ورزی نمی‌داند ▫️نگاه و حرکات و سکناتش در برابر آن که به درستی یا به غلط احساس ظلم می‌کند، افتاده و خاکی می‌شود ▫️بیش از آنکه حرص برای نصیحت و ارشاد دیگران داشته باشد، در پی چاره‌ای برای کاستی‌های خود است ▫️دهان را که باز می‌کند پاسبان کلماتی است که بر دیگران فرو می‌آورد، مباد که دلی را برنجاند ▫️در برابر ضعیف‌تر از خود فروتن‌تر است ▫️برای همه‌ی پرسش‌ها پاسخ ندارد ▫️در مسائلی که اهل اندیشه در آنها اختلاف نظر دارند کمتر با قاطعیت اظهار نظر می‌کند ▫️دیدگاه دیگران برای او حداقل به اندازه‌ی دیدگاه خودش جذاب‌ است ▫️دین‌داری‌اش به او توهم «از دیگران بهتر بودن» نمی‌دهد بلکه همواره او را به «برای دیگران بهتر بودن» می‌خواند ▫️تعریف و تمجید هواداران بیش از آنکه شادش کند، نگرانش می‌کند ▫️دغدغه‌اش نیکوکاری است، نه نیکونامی ▫️به آسانی از سخنی علیه خود آزرده و خشمگین نمی‌شود ▫️به خود حق نمی‌دهد که دیگران را  قربانی زخم‌های روانی خود کند ▫️ظلم‌دیدن را مجوّز ظلم‌کردن نمی‌داند ▫️در پی مطرح کردن موضوع بحث است و نه مطرح کردن خود ▫️جلوه‌های منیّتش را می‌بیند و از دیدنش احساس دل‌چرکی می‌کند ▫️ وَ لَا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنَّاسِ وَ لَا تَمْشِ فىِ الْأَرْضِ مَرَحًا  إِنَّ اللَّهَ لَا يحُِبُّ كلُ‏َّ مخُْتَالٍ فَخُور (لقمان: ۱۸) «(فرزندم) و از مردم روی بر متاب و در زمین سرمستانه راه مرو که خدا هیچ به خودبالنده‌ی فخرفروشی را دوست نمی‌دارد» (ترجمه‌ی کوشا) ▫️ خود را در افلاک دیدن و در نماز سر بر خاک فروآوردن ترکیب غریبی است که می‌تواند انسان را دچار توهمِ تقدّس و برگزیدگی کند. 🎇 دکتر فرهاد شفتی پژوهشگر فلسفه دین و اخلاق 👈محفل قرآنی رحیق گنجینه آموزه‌های دینی👉