شرح دعای #مکارم_الاخلاق امام سجاد
مرحوم آیت الله ممدوحی
🔶#فراز_دوم :
اﻟﻠﻬﻢ وﻓﺮ ﺑﻠﻄﻔﮏ ﻧﯿﺘﻰ، و ﺻﺤﺢ ﺑﻤﺎ ﻋﻨﺪك ﯾﻘﯿﻨﻰ ، و اﺳﺘﺼﻠﺢ ﺑﻘﺪرﺗﮏ ﻣﺎ ﻓﺴﺪ ﻣﻨﻰ؛
ﺧﺪاﯾﺎ ! ﻧﯿﺖ ﻣﺮا ﺗﺎم و ﺧﺎﻟﺺ ﻗﺮار ده و ﯾﻘﯿﻨﻢ را ﺻﺤﯿﺢ و ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ واﻗﻊ ﮔﺮدان و ﮐﺎﺳﺘﻰ ﻫﺎ و ﺗﺒﻪ ﮐﺎرى ﻫﺎى ﻣﺮا ﺑﺎ رﻓﻖ و ﻣﺪارا اﺻﻼح ﻓﺮﻣﺎ .
شرح :
🍃ﻧﯿﺖ ﺻﺎﻟﺢ ، رﯾﺸﻪ ى ﻋﻤﻞ ﺻﺎﻟﺢ ﭼﻨﺎن ﮐﻪ در ﻓﺮاز ﭘﯿﺸﯿﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ، ﻧﯿﺖ ، روح ﻋﻤﻞ اﺳﺖ و درﺳﺘﻰ و ﻧﺎدرﺳﺘﻰ ﻋﻤﻞ ﺑﺎ ﻧﯿﺖ ﺳﻨﺠﯿﺪه ﻣﻰ ﺷﻮد و ﺧﻮﺑﻰ و ﺑﺪى ﻋﻤﻞ ﻫﺮﮔﺰ از ﭘﯿﮑﺮه ى آن ﭘﯿﺪا ﻧﯿﺴﺖ و اﯾﻦ از ﻣﺰاﯾﺎى آﯾﯿﻦ و ﻣﮑﺘﺐ اﺳﻼم اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻰ ﮔﻮﯾﺪ : ﺧﺪاوﻧﺪ ﺳﺒﺤﺎن ﻣﺮدم را ﺑﺎ ﻧﯿﺖ ﻫﺎى آﻧﺎن ﻣﻮرد ﺳﺆال و ﻣﺆاﺧﺬه ﻗﺮار ﻣﻰ دﻫﺪ و اﯾﻦ ﺷﯿﻮه در ﻫﯿﭻ ﯾﮏ از ﻣﮑﺘﺐ ﻫﺎى ﺗﺮﺑﯿﺘﻰ و ﯾﺎ ﻣﺤﮑﻤﻪ ﻫﺎى ﻗﻀﺎﯾﻰ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮا ﻧﯿﺴﺖ ، زﯾﺮا ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﮐﺎﻟﺒﺪ ﻓﯿﺰﯾﮑﻰ ﻋﻤﻞ آﺷﻨﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ؛ ﯾﻌﻨﻰ ﺣﺴﻦ ﻇﺎﻫﺮ ﻋﻤﻞ را دﻟﯿﻞ ﺑﺮ ﺻﺤﺖ ﻣﻰ اﻧﮕﺎرﻧﺪ و ﻫﻤﯿﻦ را ﮐﺎﻓﻰ ﻣﻰ داﻧﻨﺪ و ﻫﯿﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﻮﺟﻬﻰ ﺑﻪ ﻣﻨﺸﺄ ﻋﻤﻞ و ﻧﯿﺖ آن ﻧﺪارﻧﺪ ، در ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ آﯾﯿﻦ ﻣﻘﺪس اﺳﻼم ، ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺷﺨﺺ را ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻧﯿﺎت او ﺳﻨﺠﯿﺪه و ﺑﺎزﺧﻮاﺳﺖ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ .
ﭘﺲ ﮔﺬﺷﺘﻪ از ﺣﺴﻦ ﻓﻌﻠﻰ ، اﯾﻦ ﺣﺴﻦ ﻓﺎﻋﻠﻰ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻘﺶ اول را ﺑﺎزى ﻣﻰ ﮐﻨﺪ . از اﯾﻦ رو ، ﺧﺪاوﻧﺪ ﺳﺒﺤﺎن در ﻗﺮآن ﮐﺮﯾﻢ ﻣﺴﺠﺪﺳﺎزى را از ﺑﻌﻀﻰ ﻧﭙﺬﯾﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و از آن ﺑﻪ ﺗﻌﺒﯿﺮ «ﻣﺴﺠﺪ ﺿﺮار« ﻓﺮﻣﻮده و ﺑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ دﺳﺘﻮر ﺗﺨﺮﯾﺐ آن را داده اﺳﺖ ؛ آن ﺟﺎ ﮐﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ : (و اﻟﺬﯾﻦ اﺗﺨﺬوا ﻣﺴﺠﺪا ﺿﺮارا و ﮐﻔﺮا و ﺗﻔﺮﯾﻘﺎ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ و ارﺻﺎدا ﻟﻤﻦ ﺣﺎرب اﷲ و رﺳﻮﻟﻪ ﻣﻦ ﻗﺒﻞ و ﻟﯿﺤﻠﻔﻦ ان أردﻧﺎ اﻻ اﻟﺤﺴﻨﻰ و اﷲ ﯾﺸﻬﺪ اﻧﻬﻢ ﻟﮑﺎذﺑﻮن(؛ آﻧﺎن ﮐﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ ﺗﺎ اﺳﺒﺎب ﺿﺮر و ﮐﻔﺮ و ﺗﻔﺮﻗﻪ ﺑﯿﻦ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺷﻮد و ﺳﻨﮕﺮ ﻣﺤﺎرﺑﺎن ﻗﺪﯾﻤﻰ ﺑﺎ ﺧﺪا و رﺳﻮل ﻗﺮار ﮔﯿﺮد و ﻗﺴﻢ ﻣﻰ ﺧﻮرﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﯿﺖ آﻧﺎن ﻧﯿﮑﻮﮐﺎرى اﺳﺖ ، ﺧﺪا ﺷﺎﻫﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ آﻧﺎن
دروغ ﻣﻰ ﮔﻮﯾﻨﺪ .
ﺧﺪاوﻧﺪ آﻧﺎن را ﺑﻪ ﻧﯿﺖ ﻓﺎﺳﺪﺷﺎن ﻣﺆاﺧﺬه و ﻣﺤﮑﻮم ﻧﻤﻮده اﺳﺖ ؛ ﭼﻪ از ﺣﺴﻦ ﻓﺎﻋﻠﻰ ﺗﻬﻰ اﺳﺖ و اﯾﻦ ﻧﺎﻫﻢ ﮔﻮﻧﻰ ﺑﯿﻦ ﺣﺴﻦ ﻓﺎﻋﻠﻰ و ﺣﺴﻦ ﻓﻌﻠﻰ را ﺑﺮﻣﻰ ﺷﻤﺎرد «ﻧﻔﺎق» ﺧﺪاوﻧﺪ ﺳﺒﺤﺎن . ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ، ﻃﻠﺐ ﻧﯿﺖ ﺻﺎﻟﺢ ، رﯾﺸﻪ ى ﻋﻤﻞ ﺻﺎﻟﺢ و ﺻﺤﯿﺢ اﺳﺖ . اﻣﯿﺮﻣﺆﻣﻨﺎن ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﻧﯿﺰ ﻓﺮﻣﻮده اﺳﺖ : ﺗﺨﻠﯿﺺ اﻟﻨﯿﮥ ﻣﻦ )ﻋﻦ( اﻟﻔﺴﺎد أﺷﺪ ﻋﻠﻰ اﻟﻌﺎﻣﻠﯿﻦ ﻣﻦ ﻃﻮل اﻟﺠﻬﺎد ؛ ﺧﻠﻮص ﻧﯿﺖ و ﭘﺎﮐﺴﺎزى آن از ﺗﺒﺎﻫﻰ ، از ﺟﻬﺎد در ﻣﯿﺪان ﺟﻨﮓ ﻣﺸﮑﻞ ﺗﺮ اﺳﺖ .
ﭼﺮا ﮐﻪ اﯾﻦ ﮐﺎر ﻫﻤﺎن ﺟﻬﺎد اﮐﺒﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﻫﻮاى ﻧﻔﺲ و ﺷﯿﻄﺎن ﺟﻨﮕﯿﺪ . ﺑﺪﯾﻦ ﺟﻬﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ ﻓﺮﻣﻮد : ﻧﯿﮥ اﻟﻤﺆﻣﻦ ﺧﯿﺮ ﻣﻦ ﻋﻤﻠﻪ ؛ ﻧﯿﺖ ﻣﺆﻣﻦ از ﻋﻤﻞ او ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ .
درﺧﻮاﺳﺖ ﯾﻘﯿﻦ درﺳﺖ و ﺣﻘﯿﻘﻰ در اداﻣﻪ اﻣﺎم ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﻋﺮض ﻣﻰ ﮐﻨﺪ : ﺧﺪاﯾﺎ ، ﯾﻘﯿﻦ ﻣﺮا درﺳﺖ ﻗﺮار ده . اﯾﻦ از آن رو اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻄﺮﻧﺎك ﺗﺮﯾﻦ ﺣﺎل اﻧﺴﺎن آن ﮔﺎه اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﻘﯿﻦ او ﺟﻬﻞ ﻣﺮﮐﺐ ﺑﺎﺷﺪ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ، ﺑﻪ ﮐﺎرى ﯾﻘﯿﻦ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻏﻠﻂ اﺳﺖ ، ﮐﻪ اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ اﻓﺮاد را ﺑﻪ ﻫﯿﭻ روى ﻧﻤﻰ ﺗﻮان ﺑﻪ راه راﺳﺖ اﺳﺘﻘﺎﻣﺖ دﻋﻮت ﮐﺮد ، زﯾﺮا ﺧﻼف ﯾﻘﯿﻦ ﻋﻤﻞ ﮐﺮدن ﮐﺎرى ﺑﺲ دﺷﻮار اﺳﺖ و اﮔﺮ ﻫﻢ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﺪ ، ﻣﻨﺎﻓﻘﺎﻧﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد .
ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ، ﻫﺮ ﯾﻘﯿﻨﻰ ﻧﺎﻓﻊ ﻧﯿﺴﺖ و از اﯾﻦ روﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﻄﻊ ﻗﻄﺎع ﺣﺠﺖ ﻧﯿﺴﺖ زﯾﺮا ﺑﺪون ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﻮدن ﻣﻘﺪﻣﺎت ﻋﻘﻼﻧﻰ ، ﯾﻘﯿﻦ ﭘﯿﺪا ﻣﻰ ﮐﻨﺪ و ﭼﻮن اﯾﻦ ﯾﻘﯿﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻣﯿﺰان ﻣﻨﻄﻘﻰ ﻧﯿﺴﺖ ، ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺑﺮ ﺧﻼف واﻗﻊ اﻋﺘﻘﺎد ورزد ؛ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺑﺴﯿﺎرى از ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ وﺳﻮاس در آﻟﻮدﮔﻰ و ﭘﺎﮐﻰ دﭼﺎر ﺑﻮده و ﺳﺮﯾﻌﺎ ﻗﻄﻊ ﺑﻪ ﻧﺠﺎﺳﺖ ﭘﯿﺪا ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ و در زﻧﺪﮔﻰ ﺑﺮاى ﺧﻮد و دﯾﮕﺮان ﺳﺨﺘﻰ و ﻣﺸﻘﺖ ﺑﺴﯿﺎر ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻰ آورﻧﺪ . اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﯾﻘﯿﻦ ﻫﺎ ﺟﻬﻞ ﻣﺤﺾ اﺳﺖ و ﺑﺪﺗﺮﯾﻦ ﻧﻮع ﺟﻬﻞ ؛ ﯾﻌﻨﻰ ﺟﻬﻞ ﻣﺮﮐﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ از دو ﺟﻬﻞ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﻰ ﻧﻤﻰ داﻧﺪ – ﺷﻮد . زﯾﺮا اوﻻ و ﻧﻤﻰ داﻧﺪ – ﺛﺎﻧﯿﺎ ﮐﻪ ﻧﻤﻰ داﻧﺪ .
@mamduhi_ir