📖آیه دوم 💠«وَ قاتِلُوهُمْ حَتَّی لا تَكُونَ فِتْنَهٌ وَ یَكُونَ الدِّینُ لِلَّهِ فَإِنِ انْتَهَوْا فَلا عُدْوانَ إِلَّا عَلَی الظَّالِمِین؛ و با آنها بجنگید تا فتنه (بت پرستی و سلب آزادی از مردم،) باقی نماند و دین، تنها از آنِ خدا شود. پس اگر (از روش نادرست خود) دست برداشتند، (مزاحم آنها نشوید زیرا) تعدّی جز بر ستمکاران روا نیست». 🔰نکته ها : 1⃣. مقابله به مثل و خشونت با دشمن در مواردی لازم است: «قاتِلُوهُمْ». 2⃣. هدف از جنگ در اسلام، برچیدن شرک و فتنه و استقرار دین و قانون خداست: «حَتَّی لا تَكُونَ فِتْنَهٌ». 3⃣. پاکسازی، قبل از بازسازی است. ابتدا باید فتنه برداشته شود تا پس از آن دین الهی برقرار گردد. اوّل کفر به طاغوت، بعد ایمان به خدا: «حَتَّی لا تَكُونَ فِتْنَهٌ وَ یَكُونَ الدِّینُ لِلَّهِ». 4⃣. راه برگشت و توبه بر هیچ کس و در هیچ شرایطی بسته نیست. حتّی دشمن سرسخت نیز اگر راه خود را تغییر دهد، خداوند او را عفو خواهد کرد: «فَإِنِ انْتَهَوْا فَلا عُدْوانَ ...». 5⃣. در آیه قبل بخشش خداوند نسبت به گناه کفّار مطرح شده است: «فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ». 👌در این آیه به مردم سفارش می کند که در صورت دست برداشتن دشمن از جنگ، شما هم از جنگ صرف نظر کنید: «فَلا عُدْوانَ». 6⃣. تعبیر به عدوان، به دلیل رفتار آنهاست وگرنه اسلام اهل عدوان نیست. مثل اینکه می گوییم: جواب بدی، بدی است. با اینکه جواب بدی با بدی، عدالت است، ولی به خاطر عمل او، نام آن را بدی می گذاریم. 7⃣. انسان باید خود زمینه دریافت رحمت الهی را به وجود آورد: «فَإِنِ انْتَهَوْا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ». ✅به طور خلاصه اصل در اسلام رحمت و رأفت، محبّت و مودّت، عفو و کرامت، کظم غیظ و مسالمت است که برای هر یک از این واژه ها آیاتی در قرآن آمده است. برای مثال: در نمازهای پنجگانه ده ها بار سخن از رحمت و مهربانی «الرّحمن الرّحیم» (در هر رکعت شش بار) آمده است که نوعی گسترش و دعوت به مهر و محبت و رفتار دوستانه به یکدیگر است.💞 «رئوف» از صفات خدا و پیامبر دانسته شده و در مقابل از قساوت و سنگدلی انتقاد شده است: «ثم قست قلوبکم». محبّت هدیه الهی است که خداوند آن را در دل زن و شوهر قرار می دهد: «و جعل بینکم مودّه و رحمه». 🔸در برخورد با افراد نااهل، ابتدا رفتار و گفتار مسالمت آمیز را سفارش کرده است؛ امّا در برابر همه اینها گاهی تهدید و خشونت برای سرکوب روحیه های مغرور و حفظ دست آوردهای مهم لازم است؛ برای نمونه: به مسلمانان دستور می دهد، هر چه در توان دارید برای ترساندن دشمنان خدا و آمادگی دفاع و برخورد با دشمنان، خودتان را آماده کنید: «و أعدّوا لهم ما استطعتُم من قُوَّه». 👥«مردم به پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم گفتند: علی عليه‌السلام خشونت دارد، (نمی گذارد هرطور که دوست داریم و می پسندیم، عمل کنیم) آن حضرت فرمود: «انّه لَخشن فی ذات اللّه؛ علی درباره انجام امور الهی سختگیر و خشن است». 👌آری، در انجام فرمان خدا باید صلابت، قاطعیت و خشونت داشت. در اجرای حدود الهی درباره خلافکاران می فرماید: دلسوزی و رأفت را کنار گذاشته و حکم خدا را اجرا کنید: «لاتأخذکم بهما رأفه فی دین اللّه». 📚در بعضی دعاهای دیگر نیز همانند این الفاظ وجود دارد که: خداوندا! ستمگران کفرپیشه را به واسطه حضرت قلع و قمع کن، سران گمراهی را بشکن، پیمان شکنان و مخالفین را در شرق و غرب و دریا و خشکی از میان بردار. 🔗منبع: شرح قرآنی دعای ندبه - 👤محسن قرائتی @marefatemahdavi