نکته تفسیری صفحه ۲۰:
پروردگارا، از ما بپذیر:
زندگی ما، مجموعه ای از کارهای گوناگون است و ما در هر لحظه، مشغول به کاری هستیم. کارهای ما به سه دسته تقسیم می شوند: خوردن، خوابیدن، راه رفتن، نفس کشیدن و کارهایی مانند اینها که مباح هستند؛ یعنی نه ثواب دارند و نه گناه. گروه دوّم، کارهای بد هستند؛ اعمالی که باعث خشم خدا می شود و برای آنها مجازات معین شده است؛ دروغ، غیبت، نگاه به نامحرم و ....، از این گروه است. دسته ی سوّم، کارهای خوب هستند که باعث خشنودی خدا و اعطای پاداش از طرف او می شود.
از نظر دین، کارهای مباح، حسابی ندارند و حساب کارهای بد مشخص است؛ امّا کارهای خوب باعث سعادت ما می شوند و ما برای رسیدن به هدف نهایی مان یعنی بهشت جاوید، به آنها نیاز داریم. از قرآن کریم و سخنان پیشوایان مهربانمان می فهمیم که کارهای خوب هنگامی اثر خود را در زندگی ما می گذارند که از سوی خدا «قبول» شوند؛ مانند مُهر قبول بر کارنامه ی دانش آموزان که نشان دهنده ی تأیید زحمات آنان است و بدون آن، نمره های آنها، هرچند عالی، بی اعتبار است. آری، کارهای خوب ما هر قدر هم در ظاهر مهم و باارزش باشند، هنگامی برای ما سودمند هستند که قبول شوند؛ زیرا عمل ما به تنهایی، مانند مجسمه ایست که ظاهری آراسته دارد؛ ولی اثری از روح و جان در آن دیده نمی شود، و این نیّت ماست که به کارهایمان روح می بخشد. برای مثال، نماز که برترین عبادت است، اگر برای خشنودی شخصی غیر از خدا خوانده شود، باطل و بیهوده است، و هنگامی قبول میشود که برای رضایت خدا خوانده شود. حضرت ابراهیم علیه السلام ، و فرزند گرامیاش حضرت اسماعیل علیه السلام ، دو پیامبر بزرگ بودند که خدا از آنها به نیکی یاد کرده است. آن دو در مقدسدترین مکان زمین، خانه ی خدا را برای عبادت مردم بازسازی کردند؛ ولی هرگز به کار خود مغرور نشدند و با فروتنی به درگاه خدا عرضه داشتند: پروردگارا، این عمل را از ما بپذیر.
در روایتی از پیامبر اسلام صلوات الله علیه آمده است:
«روزی ابلیس نزد حضرت موسی علیه السلام آمد و سخنانی بین آن دو رد و بدل شد. در آن میان، حضرت موسی علیه السلام فرمود: بگو ببینم کدام گناه است که اگر انسانها مرتکب آن شوند، تو بر آنها مسلّط می شوی. او گفت: هنگامی که به خودشان مغرور شوند و کارهای خوبشان را زیاد بشمارند و گناهانشان در نظرشان کوچک به حساب آید، من بر آنها مسلّط می شوم.»[1] پس لازم است که همه ی ما پس از هر کار خوبی که برای خشنودی خدا انجام میدهیم، با فروتنی به خدا بگوییم:
پروردگارا، از ما بپذیر.
ربنا تقبل منا انت السمیع العلیم
[1] . الکافی ، ج 2 ، ص 314