📄 وی در مقدمه این یادداشت نوشت: آمریکا بوضوح از زمان آغاز جنگ اوکراین نگاه مضاعفی را نسبت به آسیای مرکزی، معطوف کرده است. تخصیص منابع اقتصادی بیشتر، ارتقاء سطح مشارکت سیاسی و توسعه مشارکت‌های امنیتی-دفاعی بخش مهمی از این رویکرد رفتاری بوده است. اگرچه به صراحت بیان نشده، اما در شرایطی که منافع خاص اقتصادی و سیاسی برای آمریکا تعریف نشده، در درجه نخست روسیه و سپس چین عامل اصلی این مدل رفتاری بوده‌اند. درحقیقت این یک واکنش رفتاری با چاشنی ابتکار عمل در مقابل رفتارهای سنتی بازیگران کلیدی آسیای مرکزی است که می‌تواند به کنش‌های نظام‌مند تبدیل شود. یکی از مهم‌ترین ابعاد از این مدل رفتاری در حوزه نظامی و دفاعی صورت گرفته است. حوزه‌ای که در صورت تعمیق و موفقیت در دستاوردهای کوتاه‌مدت می‌تواند مبین یک استراتژی و راهبرد بلندمدت از سوی آمریکا در قبال این منطقه باشد. در این گزارش با توجه به تحرکات اخیر در روابط نظامی و دفاعی آمریکا و آسیای مرکزی با محوریت سنتکام، تلاش می‌شود تا مهم‌ترین مؤلفه‌های این راهبرد احتمالی، مورد ارزیابی قرار گیرد.
⬅️ تحرکات جدید سنتکام
آمریکا از ابتدای سال 2022 تحرکات آشکار و پنهان زیادی را در حوزه نظامی و دفاعی در آسیای مرکزی داشته است که طیف وسیعی از آموزش‌های نظامی، تمرین‌ها و رزمایش‌های مشترک، فروش تسلیحات و تجهیزات دفاعی، ارائه کمک‌های نظامی و رایزنی‌های امنیتی-دفاعی را شامل می‌شود. با این حال آنچه در سطوح رسمی بیش از سایر تحرکات جلب توجه کرده، تحرکات سنتکام در سطح سیاسی-نظامی بوده است.
اواخر سپتامبر سال جاری میلادی "مایکل کوریلا"، فرمانده ستاد فرماندهی ایالات متحده آمریکا (سنتکام) به عنوان رهبر یک هیئت بلندپایه نظامی آمریکایی، سفری رسمی به تاشکند، پایتخت ازبکستان داشت. این دومین سفر کوریلا به ازبکستان از ابتدای سال 2022 است. او پیش‌تر در سال 2022 در سفر به تاشکند با "شوکت میرضیایف"، رئیس‌جمهور و "ویکتور محموداف"، دبیر شورای امنیت ازبکستان دیدار کرده بود. کوریلا در بدو ورود به تاشکند با "بهادر قربان‌اف"، وزیر دفاع ازبکستان در خصوص همکاری‌های دوجانبه و مسائل مشترک دفاعی دیدار و گفت‌و‌گو کرد. با این حال، دیدارهای اصلی فرمانده سنتکام در این سفر با فرماندهان ستادکل کشورهای قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و پاکستان بود. علی‌رغم حضور مقام‌های نظامی پاکستان، بسیاری از گزارش‌های رسمی این نشست را بخشی از پلتفرم 1+5 آمریکا و آسیای مرکزی خواندند تا پازل سیاسی-امنیتی ارتقاء جایگاه آسیای مرکزی در راهبرد استراتژیک آمریکا پس از دیدار بایدن با سران کشورهای آسیای مرکزی تکمیل شود. محور اصلی مذاکرات در این نشست، موضوع‌های مربوط به وضعیت امنیتی افغانستان و تعامل با طالبان، در کنار مسائل مرتبط با جنگ روسیه و اوکراین بود. با این حال بیانیه‌های رسمی و جزئیات عملیاتی از این نشست و سخنرانی و محورهای طرح شده توسط مقام‌های حاضر در این نشست کمتر در رسانه‌ها و مراجع رسمی منتشر شد.
این نشست در حالی برگزار شد که مایکل کوریلا در طول یک سال اخیر از سایر کشورهای آسیای مرکزی نیز بازدیدهای رسمی داشته است. در جولای 2022 در چارچوب سفر کوریلا به آستانه، پایتخت قزاقستان، وی با "روسلان ژاکسیلیکوف"، وزیر دفاع این کشور دیدار کرد. توسعه همکاری‌های امنیتی و دفاعی محور اصلی این دیدار بود. در این سفر کوریلا قزاقستان را «یکی از قابل اعتمادترین شرکای آمریکا در منطقه» خواند. در ژوئن 2022 فرمانده سنتکام بازدید دیگری را از بیشکک، پایتخت قرقیزستان برگزار کرد. در این سفر نیز کوریلا با مقام‌های مختلف قرقیز اعم از وزیر دفاع، وزیر امور خارجه، معاون اول وزیر دفاع و مشاور سیاست خارجی رئیس‌جمهور دیدار کرد. تقویت دفتر نظامی آمریکا در قرقیزستان و توسعه برنامه‌های آموزشی و کمک‌های نظامی، محور سخنان کوریلا در این نشست‌ها بود.
ادامه دارد...
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr