معنویت ایستا نیست و همواره در حرکت است، ممکن است رشد کند و یا اینکه به سوی تباهی برود. رشد معنوی با یک موضوع در ارتباط است و آن هوش معنوی است. هوش معنوی به بینش معنوی پیوند خورده است و به انطباق معنوی در شرایط متغییر زندگی اشاره دارد. یعنی شخص در شرایط گوناگون و نقش های مختلفی که دارد، بتواند خودش را در مسیر شکوفایی معنوی حفظ کند و پیش رود. اگر اشکالی در فرایند رشد معنوی وجود داشته باشد، شخص دچار عقب ماندگی معنوی یا انواعی از بحران های معنوی می شود و ممکن است زندگی اش براساس سبکها و گونه های نادرست معنوی شکل بگیرد. ناسازگاری بینش معنوی با واقعیت های معنوی عالم، انواعی از معنویتهای کاذب پدید می آورد، عقب ماندگی معنوی پیش می آید. میانگین شکوفایی معنوی ممکن است در جوامع مختلف، متفاوت باشد. بی تردید در جوامع پیشرفته به لحاظ معنوی و در جوامع عقب مانده معنوی نمیتوانیم سنجه های همانندی را برای تعریف هوش معنوی بکار بریم. بنابراین گستره ای از درکها، شناختها و تشخصیهایی که معطوف به امور معنوی است، هوش معنوی را شکل میدهد. شخص هوشمند به لحاظ معنوی، بینش درستی نسبت به خود، جهان هستی، موقعیت خود در جهان زندگی، نسبت خود با خداوند و رابطۀ معنوی خود با دیگران دارد. @mazaheriseyf 🍃🌺