#حاشیه_نگاری #امام_مردمی در حیات هر امامی از امامان شیعه علیهم السلام، شاخصه های وجود دارد که برخی به حیات ایشان قبل امامت بر می گردد و برخی به حیات نورانی ایشان بعد امامت شریف! امام جواد علیه السلام، در قبل امامت خویش، چند شاخصه داشت؛ نخستین شاخصه، حضور شش ساله در محضر پدر گرامی شان امام رئوف علیه السلام بود! نقل است که حضرت رضا علیه السلام، شب های پی در پی در بالین او، با جواد علیه السلام سخن می گفته است! برخی به توهّم این که اینها همه برای دفع شرّ است، لب به سخن گشودند! امام فرمود: وای بر شما! این ها دانش و علوم الهی است که من به فرزندم یاد می دهم!(اثبات الوصیة مسعودی، ص217). میان هر پدر و پسری یک نگاشته های است که آن خطوط روشنگر خطورات قلبی آن پدر نسبت به پسر خویش است! محمد بن أبی عباد که عمری را در مقام کاتب ضامن آهو سپری کرده بود، از نامه های پنهانی حضرت به پسرش جواد علیه السلام رونمایی می کند! او می گوید: حضرت برای احترام فرزندش_که آن زمان کمتر از 9 سال داشت_او را به نام کوچک مورد خطاب قرار نمی داد بلکه با کنیه ی ابوجعفر سر سخن می گشود!(عیون أخبار الرضا شیخ صدوق، ج2، ص240) بماند که برخی از کسانی که خویش را دلباخته امام هشتم و دلسوخته جواد او می دانند، با فرزندان خویش چه رفتارهای دارند که اگر زمین رخصت داشت، آنها را به کام خویش فرو می کشید! راستی دوست داشتی که هم اکنون از امام رضا علیه السلام نامه ای دریافت کنی که برنامه ای عملی برای تو باشد؟ امام در آن نامه ها به صله رحم، قرض دادن، مردم داری و توجه ویژه به نیازمندان توصیه کرده بود!(تفسیر عیّاشی، ج1، ص132) دومین شاخصه حیات قبل امامت امام جواد علیه السلام، توجه و رسیدگی به نیازهای مردم است؛ او که مشهورترین لقبش «جواد» و «سخاوتمندی» بود(کشف الغمه،ج۲، ص۸۲۲) و در زمان خویش، سرآمد سخاوتمندان بود، از طوس توسط امام غریب مورد تربیت قرار می گرفت؛ «فرزندم به من خبر رسیده که غلامان، بُخل به خرج داده و آمد و شد تو از آن درب کوچک اتفاق می افتد! آنان به خاطر روحیه بخل نمی خواهند خیری به دیگران برسانی! به حقّی که بر گردنت دارم، سوگندت می دهم که از درب بزرگ آمد و شد کنی تا نیازمندان از سر سفره احسان تو، روزی خورند! درهم و دینار همراهت باشد! نکند نیازمندان را فراموش کنی! انفاق به دیگران و دست گیری از نیازمندان، تو را بالا می برد! از کم شدن اموال خود نترس!(کافی کلینی، ج4، ص43) خواننده ی خطوط ؛ می دانم که اکنون خطورات ذهنی ات در خصوص مسئولانی که صاحبان منصبند و ولی نعمت شان مردم است، چه می باشد! ای آنهایی که درب رفع نیاز مردم به خویش را مسدود کرده اید، در آخرت به درب بسته خواهید خورد! این خط و این نشان! این کلمات تنها وجیزه ای بود از اقیانوس حیات امام علیه السلام که به جهت عجز قلم تنها به حیات قبل امامت ایشان پرداخت! حیات ایشان در عرصه ی سیاسی، اجتماعی و علمی، رهین وقتی دیگر به شرط حیاتی دوباره! امید که مورد عنایتِ بخشندگی آن امام شهید علیه السلام واقع شویم! گفته ها و نکته ها