حرکت در فضا یا سیرکولاسیون circulation، در معماری یعنی طراحی هوشمندانه مسیرهای حرکت، دسترسی و ارتباط در یک بنا به‌طوری‌که هم عملکردی (دسترسی راحت) باشد و هم زیبایی‌شناسانه (تجربه فضایی). سیرکولاسیون در خانه‌های سنتی ایرانی یکی از بخش‌های خیلی مهم معماریه، چون طوری طراحی شده که هم عملکردی باشه (حرکت و دسترسی) و هم فرهنگی–اجتماعی (حفظ حریم، آرامش، اقلیم). 🔹 ویژگی‌های کلی سیرکولاسیون در خانه‌های سنتی ایرانی ۱. سلسله‌مراتبی بودن مسیرها - حرکت از فضای عمومی به خصوصی مرحله به مرحله اتفاق می‌افتد. - هیچ‌وقت از کوچه مستقیماً وارد اندرونی نمی‌شدی؛ همیشه چند واسطه وجود داشت. ۲. اصل درون‌گرایی و حریم - مسیرها طوری طراحی می‌شدند که دید مستقیم از بیرون به داخل خانه وجود نداشته باشد. - سیرکولاسیون نه‌فقط جابه‌جایی، بلکه کنترل دید و حریم را هم بر عهده داشت. ۳. ارتباط با اقلیم - مسیرها به گونه‌ای بودند که تهویه طبیعی، سایه، و کنترل دما را تسهیل کنند (مثلاً دالان‌های طولانی و خم‌دار). 🏘 معماری هجری @MemariHejri_ir