❇️ رابطه فزونی نعمت و طغیانگری
🌸 امیرالمومنین علی عليهالسلام میفرماید:
💎 مَنْ نَالَ اِسْتَطَالَ.
🔶 کسی که به نوایی رسد طغیان میکند.
✍ توضیح
«استطال» از ریشه «طول» بر وزن (قول) به معنای قدرت و برتری است و هگامی که به باب استفعال میرود مفهوم برتری جویی دارد.
✅ عبارت امام علیه السلام مفهوم وسیع و گسترده ای دارد و تمام کسانی را که به مال یا مقام و یا هر گونه قدرت دیگری میرسند شامل میشود و این سیره ای ناپسند در بسیاری از مردم است هنگامی که مال و ثروت فراوانی پیدا میکنند میکوشند خود را برتر از دیگران نشان دهند و هنگامی که مقامی پیدا کنند اصرار دارند دیگران را زیر سلطه خود قرار دهند همچنین هنگامی که علم و دانشی به دست میآورند دیگران را نادان میپندارند و شاگرد خود میدانند به ویژه اگر پیش از این محرومیتهایی کشیده باشند؛ فقیر بوده و به نوایی رسیده، ضعیف بوده و به قدرتی دست یافته، جاهل مطلق بوده و به علم و دانش مختصری رسیده است.
کبر و غرور و برتری جویی این گونه افراد بیشتر و شدیدتر است و تاریخ گذشته و حتی حوادثی که امروز با چشم خود میبینیم شاهد گویای این گفتار امام علیه السلام است.
✅ در واقع میتوان گفت: این کلام حکیمانه از آیه شریفه ۶ و ۷ سوره «علق» برگرفته شده که میفرماید:
💎 «کَلاّ إِنَّ الْإِنْسانَ لَیَطْغی* أَنْ رَآهُ اسْتَغْنی؛
🔶 چنین نیست به یقین انسان طغیان میکند از این که خود را بی نیاز ببیند».
🔰 نهج البلاغه، حکمت ۲۱۶.