🛑📢
در روايات چگونه اهميت و فضيلت «ركوع و سجود» بيان شده است؟
🔹#امام_صادق (عليه السلام) فرمود: «عَلَيكُم بِطُولِ الرُّكوُع و السُّجُودِ فَاِنَّ اَحَدَكُم اِذَا اَطَالَ الرُّكُوعَ وَ السُّجُودَ هَتَفَ اِبْلِيسُ مِنْ خَلْفِهِ فَقَالَ يَا وَيلَه اَطَاعَ وَ عَصَيْتُ وَ سَجَدَ وَ اَبَيْتُ»؛ [۱] (بر شما باد به طولانى كردن #ركوع و #سجود؛ زيرا وقتى كه يكى از شما ركوع و سجده خود را طولانى كند، #ابليس ندا دهد از پشت سر او، واى بر من، اطاعت كرد و عصيان كردم، سجده كرد و إبا نمودم). #امام_باقر (عليه السلام) نيز فرمود: «مَن اَتَمَّ رُكُوعَه لَم يَدْخُلْهُ وَحْشَةُ الْقَبْرِ»؛ [۲] (كسى كه #ركوع خود را تماماً به جاى آورد و حق آن را ادا كند، وحشت قبر به او راه پيدا نكند).
🔹بيش از همه #شيطان به مسئله #سجده حساس است، زيرا او به وسيله همين #سجده رانده شد؛ و در روايتى از اميرمؤمنان #امام_على (عليه السلام) آمده كه #سجده را طولانى كنيد كه عملى سنگين تر بر #ابليس نيست كه ببيند انسانى در سجده است، زيرا او امر به #سجده شد و عصيان كرد. [۳] چنان كه در روايات آمده طولانى كردن سجده از #آئين_ائمه و #سنّتتوبهكنندگان است و #سجده، گناهان را مى ريزد، چنان كه باد، برگ درختان را؛ #سجده نهايت مرتبه عبادت فرزندان آدم است. [۴]
🔹در روايتى چنين آمده: «اَقْرَبُ مايَكُونُ الْعَبْدُ اِلَى اللّهِ وَ هُوَ سَاجِدٌ»؛ [۵] (نزديكترين حالت بنده به خدا وقتى است كه به #سجده مى رود). خاندانى كه ما را امر به #طول_سجده كرده اند، خود به قدرى در #سجده فرو مى رفتند كه #پيشانى و #زانوهاى آنها پينه مى بست. #امام_باقر (عليه السلام) مى فرمايد: «در مواضع سجده پدرم آثار #سجده و برآمدگى و تورم نمايان بود و هر سال دو مرتبه آنها را قيچى مى كرد، در هر مرتبه پنج ثَفِنات بود و او صاحب ثفنات ناميده مى شد». [۶]
🔹در جاى ديگر #امام_باقر (عليه السلام) فرمود: «پدرم هرگاه نعمتى ذكر مى شد، یا آيه اى كه در آن سجده بود قرائت مى گرديد، يا خداوند دفع بلا و كيد از او مى كرد، يا از نمازش فارغ مى شد، يا اصلاح بين دو نفر مى كرد، در همه اينها #سجده مى كرد و #اثر_سجود در تمام مواضع سجده اش نمايان بود؛ و از اين رو او را «سجّاد» مى ناميدند». [۷] #امام_سجاد (عليه السلام) گاهى در بيابان به #سجده مى رفت و هزار مرتبه مى فرمود: «لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ حَقّاً حَقّاً لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ تَعَبُّداً وَ رِقّاً لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ إِيمَاناً وَ تَصْدِيقاً وَ صِدْقا». [۸]
🔹اينها در مورد سجده جسمانى بود؛ البته سجده كامل، ضميمه شدن #سجده_جسمانى با #سجده_نفسانى است. در روايتى از #امام_على (عليه السلام) آمده: «#سجود_جسمانى قرار دادن #اعضاء_هفتگانه با خشوع قلب و اخلاص بر زمين است، ولى #سجود_نفسانى، فراغت و دورى #قلب از امور فانى و روى آوردن با آخرين همّت به سوى امور باقى و كندن لباس كبر و خودپسندى و #قطععلایقدنيوى و مزّين شدن به اخلاق نبوى (صلى الله عليه وآله) است». [۹]
پی نوشتها؛
[۱] مستدرك سفينه البحار، نمازى شاهرودى، على، جامعه مدرسين، قم، ۱۴۱۸ق، چ اول، ج ۴، ص ۱۸۹؛ [۲] همان؛ [۳] بحارالأنوار، دار إحياء التراث العربى، بيروت، ۱۴۰۳ق، چ دوم، ج ۶۵، ص ۲۶۵؛ [۴] مستدرك سفينه البحار، همان، ص ۴۷۴؛ [۵] همان؛ [۶] بحارالأنوار، همان، ج ۴۶، ص ۶، باب ۱؛ [۷] همان؛ [۸] بحار الأنوار، همان، ج ۸۲، ص ۱۶۶، باب ۲۹ [۹] غررالحكم و دررالكلم، تميمى آمدى، دار الكتاب الإسلامی، قم، ۱۴۱۰ق، چ دوم، ص ۱۲۸ و ۱۲۹، شماره ۲۲۳۴ و ۲۲۳۵
📕اخلاق اسلامى در نهج البلاغه، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: اكبر خادم الذاكرين، نسل جوان، قم، ۱۳۸۵ش، چ اول، ج ۲، ص ۱۲
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#سجده