تفاوت علوم انسانی غربی و اسلامی
🔹️وقتی می گوییم علوم انسانی، به یک معنا موضوع عام آن انسان هست و درباره زندگی انسانی، ارزش های انسانی و شئون مربوط به انسان بحث می کند؛ ولی حتی در تشخیص موضوع و شناخت موضوع ما گاهی با هم اختلاف داریم. ما که می گوییم موضوع این علوم انسان است یعنی همین هیکلی که محسوس هست و دیده می شود و تحت تأثیر قوانین فیزیکی، شیمایی و فیزیولوژیکی هست؟!
🔹️در واقع بحث در این باره، بخشی از زیست شناسی است، یک موجود زنده‌ای است؛ یک شاخه ای هم این است که ما درباره این موجود زنده بحث کنیم؛ منظور از علوم انسانی این است؟! انسانی که موضوع این علوم هست همین است یا نه؟ خود اینکه انسان چیست یک تحقیقی می خواهد و البته اینجاست که اصطکاک واقع می شود بین علوم رایج در دنیا با اسلام.
🔹️اسلام هیچ وقت نمی‌گوید این پیکر، انسان است. بله این هم، مرحله‌ای از وجود انسانی است؛ حقیقت انسان چیزی است که [از مانند این آیه فهمیده می شود:] «زعم الذین کفروا ان لن یبعثوا قل بلی و ربی لتبعثن؛ کسانى که کافر شدند پنداشتند که هرگز زنده و برانگیخته نمىشوند. بگو: چرا، به پروردگارم سوگند که هر آینه شما زنده و برانگیخته مىشوید». می فرماید "شما مبعوث می‌شوید". نمی‌گوید روح شما، بخشی از شما «لتبعثن ثم لتنبئن بما عملتم». صرف این نیست که فقط زنده می شوید.
🔹️«لتنبئن بما عملتم» و این «تنبئن» مقدمه است برای پاداش یا کیفر و یا ثوابی که خدای متعال مرحمت می کند و آن تا چه زمانی ادامه دارد؟ «خالدین فیها ابدا». اسلام انسان را این می داند؛ آیا این موضوع علوم انسانی که در دانشگاه های دنیا مطرح هست همین انسان است؟! یا آن چه بحث می شود انسان تا لب گور است؛ بعدش دیگر صحبت از انسانی نیست.
🔺️ بيانات آيت‌الله مصباح در کنگره بين‌المللی علوم انسانی
۱۳۹۸/۰۹/۰۷
#علوم_انسانی_اسلامی
📱 @mesbahyazdi_ir