بسْم اللّٰه الرَّحْمٰن الرَّحیم
#تفسیر_قرآن_جلسه_۱۲
نام سوره: انفال
شماره آیه:《۱۲》
#آیه: إِذْ يُوحِي رَبُّكَ إِلَى الْمَلَائِكَةِ أَنِّي مَعَكُمْ فَثَبِّتُوا الَّذِينَ آمَنُوا ۚ سَأُلْقِي فِي قُلُوبِ الَّذِينَ كَفَرُوا الرُّعْبَ فَاضْرِبُوا فَوْقَ الْأَعْنَاقِ وَاضْرِبُوا مِنْهُمْ كُلَّ بَنَانٍ
#ترجمه: و (به یاد آر) هنگامى را که پروردگارت به فرشتگان وحى کرد: «من با شما هستم
کسانى را که ایمان آورده اند، تقویت کنید. بزودى در دلهاى کافران ترس و وحشت مى افکنم. ضربه ها را بر بالاتر از گردن (بر سرهاى دشمنان) فرودآرید. و همه
انگشتانشان را قطع کنید!»
#تفسیر_آیه
چهارمین نعمت از نعمت هاى پروردگار بر مجاهدان جنگ بدر، ترس و وحشتى بود که در دل دشمنان افکند و روحیه آنها را سخت متزلزل ساخت در این باره مى فرماید:
به خاطر بیاور هنگامى را که پروردگار تو به فرشتگان وحى فرستاد، که من با شما هستم و شما افراد با ایمان را تقویت کنید و ثابت قدم بدارید(إِذْ یُوحی رَبُّکَ إِلَى الْمَلائِکَةِ أَنِّی مَعَکُمْ فَثَبِّتُوا الَّذینَ آمَنُوا).
به زودى در دل هاى کافران ترس و وحشت مى افکنم(سَأُلْقی فی قُلُوبِ الَّذینَ کَفَرُوا الرُّعْبَ).
و این راستى عجیب بود که ارتش نیرومند قریش در برابر سپاه کوچک مسلمانان، طبق نقل تواریخ، آن چنان روحیه خود را باخته بود که جمعى از درگیر شدن با مسلمانان بسیار وحشت داشتند. گاه پیش خود فکر مى کردند اینها افراد عادى نیستند.
بعضى مى گفتند: مرگ را بر شترهاى خویش حمل کرده و از یثرب(مدینه) برایتان سوغات آورده اند.
شک نیست این رعب افکنى در دل دشمن، که از عوامل مؤثر پیروزى بود، بدون حساب نبود.
آن پایمردى مسلمانان.
آن نماز جماعت و شعارهاى گرم و داغشان.
آن اظهار وفادارى مؤمنان راستین و سخنانى همچون سخنان سعد بن معاذ که به عنوان نمایندگى از طرف انصار به پیامبر(صلى الله علیه وآله) عرض کرد:
پدر و مادرم به فدایت باد اى رسول خدا! ما به تو ایمان آورده ایم و به نبوت تو گواهى داده ایم که هر چه مى گوئى از طرف خدا است. هر دستورى را مى خواهى بده و از اموال ما هر چه مى خواهى برگیر!
به خدا سوگند اگر به ما فرمان دهى که در این دریا (اشاره به دریاى احمر که در آن نزدیکى بود) فرو رویم، فرو خواهیم رفت، ما آرزو داریم خداوند به ما توفیق دهد خدمتى کنیم که مایه روشنى چشم تو شود.
آرى، این گونه سخنان که به هر حال در میان دوست و دشمن پخش مى شد به اضافه آنچه قبلاً از استقامت مردان و زنان مسلمان در مکّه دیده بودند، همگى دست به دست هم داد، و وحشت براى دشمنان آفرید.
باد شدیدى که به سوى جبهه دشمن مى‌وزید و رگبارى که بر آنها فرود آمد، و خاطره وحشتناک خواب عاتِکَه در مکّه و مانند اینها عوامل دیگرى براى وحشت و اضطراب آنها بودند.
سپس فرمانى را که در میدان بدر به وسیله پیامبر(صلى الله علیه وآله) به مسلمانان داده بود، به یاد آنها مى آورد، و آن این بود که هنگام نبرد با مشرکان از ضربه هاى غیر کارى بپرهیزید و نیروى خود را در آن صرف نکنید، بلکه ضربه هاى کارى بر پیکر دشمن فرود آرید مى فرماید:
ضربه بر بالاتر از گردن، بر مغزها و سرهاى آنها فرود آرید(فَاضْرِبُوا فَوْقَ الأَعْناقِ).
و دست و پاى آنها را از کار بیندازید (وَاضْرِبُوا مِنْهُمْ کُلَّ بَنان).
بَنان جمع بَنانَة به معنى سر انگشت دست یا پا و یا خود انگشتان است، و در آیه مورد بحث مى تواند کنایه از دست و پا بوده باشد و یا به معنى اصلیش که انگشتان است، زیرا قطع شدن انگشتان و از کار افتادن آنها اگر در دست باشد قدرت حمل سلاح را از انسان مى گیرد، و اگر در پا باشد، قدرت حرکت را.
این احتمال نیز وجود دارد که اگر دشمن مهاجم پیاده باشد، هدف را سر او قرار دهید و اگر سواره باشد دست و پاى او.
......
✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری