🔰
تطبیقات
✅طهارت آب حمام و بیان روایات بر اساس موارد غالب در زمان صدور
🔸
اشاره
حمامهای قدیم دارای منبعی برای ذخیره آب قنات یا چاه بودند که آب آن پس از گرم شدن به داخل حوضچههای کوچک و یا حوضچهای بزرگ که خزینه نام داشت هدایت میشد. بحث طهارت آب حمام از این رو مطرح شد که گاهی میزان آب حوضچهها، کمتر از کر بود. ضمن اینکه افراد مختلفی از این آب برای طهارت از حدث یا خبث استفاده میکردند. از همین رو، تعدادی از روایات رسیده از معصومین علیهمالسلام و بخشی از مباحث فقهی کتاب طهارت به بحث طهارت آب حمام اختصاص یافته است.
🔹
بحث فقهی
درباب طهارت آب حمام، چهار قول مطرح است.(ن.ک: التنقیح فی شرح العروة،آیةالله خوئی، ج۲، ص ۲۲۷) صاحب جواهر بر این باور است که با توجه به اطلاق ادلّهی پاک بودن آب حمام، حتی اگر آب حوضچهها به منبع متصل نباشد و مجموع آب به اندازه کرّ نباشد، باز هم به واسطه اطلاق روایات، آب حمام پاک است.(جواهر الکلام، ج۱، ص ۹۵-۱۰۰)
🔸اما مرحوم آیتالله حاج سید احمد زنجانی تمسّک به اطلاق را در اینجا صحیح ندانسته و میفرماید: « دلیل اطلاق که صاحب جواهر ادعای آن را دارد، ضعیف است، چرا که دلیل بر اساس مورد غالب وارد شده است؛ از این رو که غالبا آب حمام شامل کر است.»
🔹ایشان همچنین ذکر آب حمام در روایاتی همچون روایت بکر بن حبیب را (عن ابی جعفر علیهالسلام: «ماء الحمّام لابأس به اذا کان له مادّة» وسائل الشیعة، ج۱، ص ۱۴۹،ح۴) به واسطه خصوصیت در محل ابتلا دانسته و میفرمایند: «تخصیص به ذکر حمام در دلیل، به واسطه خصوصیت در حکم نبوده، بلکه به واسطه خصوصیت در ابتلاء است؛ چرا که در آن زمان حوضهایی که منبع داشتند تنها در حمامها پیدا میشدند. در حقیقت آب حمام با اتصال به منبع آب، داخل در مستثنی منه نمیشود و با انفصال از آن، استثنا از کلیّت مذکور نخواهد بود.»
👈بنابراین حکم آب حمام، تفاوتی با آبهای دیگر نخواهد داشت.
✅ آیتالله حاج سید موسی شبیری زنجانی نیز در رساله توضیح المسائل خود همین حکم را بیان نموده و در مسأله ۳۶ میفرمایند: «در حمامهایی که به آب لولهکشی متّصل نیست، آبی که از شیرها و دوشهای آن میریزد، اگر با آب لولهها و حوض که متّصل به آن است، به قدر کرّ باشد، کر محسوب میشود.»
▪️در این زمینه نگاه کنید به: مستنبطات الأعلام فی شرح مستثنیات الأحکام، آیةالله حاج سید احمد زنجانی، ج۱، ص۱۶۷
#تطبیقات
#طهارت
#آب_حمام
#مستنبطات
---
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
👉
@mfeqhi