🔰یادداشت محقق
✅
بررسی کفر اهل بغی -بخش اول
🔸از فروع مطرح در فقه، چگونگی برخورد جامعه اسلامی با اهل بغی است که گزارههای متعددی در تبیین آن دخالت دارد؛ مانند اینکه آیا باغی محکوم به کفر است یا عنوان بغی تأثیری بر اسلام او ندارد؟ احکام مسلمان و کافر در موارد متعدّدی؛ مانند أکل از ذبیحه آنان ، ازدواج با آنان، غیبت آنان و نگاه به موی زنانشان متفاوت است، به همین دلیل پژوهش درباره کفر و اسلام اهل بغی پژوهشی اهمیت دارد تا جامعه اسلامی وظیفه خود را در چگونگی برخورد با آنان بداند؛ از اینرو در این نوشتار با تبیین دو مفهوم بغی و کفر، ادله مثبت و نافی کفر اهل بغی بررسی خواهد شد.
🔹مفهوم بغی در اصطلاح امامیه
فقهای بزرگ شیعه بحث بغی را در کتاب جهاد مطرح کرده اند و آن را به معنای خروج بر حاکم عادل دانسته اند. شیخ طوسی (رحمه الله) در نهایه میگوید: «هر کس که بر امام عادل خروج کند و بیعتشکنی کند و با احکام و قوانین او مخالفت کند باغی است» و در کتاب خلاف معنای وسیعتری از باغی ارائه کرده است، بهطوریکه کسانی که با امام بیعت نکردهاند را نیز شامل است، ایشان فرموده: «هر کس که بر امام عادل خروج کند و با او جنگ کند و از اینکه حق را به او بدهد امتناع کند».
با توجه به تعریف مرحوم شیخ در خلاف و تعریف علامه در بیشتر کتابهایش و آنچه از ابن ادریس نقل شد، می توان بر تعریف باغی بـ «کل من خرج علی امام عادل»، ادعای اجماع کرد.
🔸 مقایسه مبنای شیعه و سنی در تعیین مصادیق بغات
برخی از فقهای شیعه عصمت حاکم اسلامی را شرط تحقق بغی میدانند و برخی دیگر به صفت عدالت حاکم اسلامی بسنده کردهاند و برای اثبات مدعای خویش به ادله عامه اثبات ولایت فقیه و مقبوله عمر بن حنظله استدلال کردهاند.
ولی در مقابل، فقهای عامه نه تنها عصمت را در حاکم شـرط نـمیدانند، بلکه برخی از آنان عدالت را هم شرط نمیدانند، مانند ابن قـدامه که در تعریف امام میگوید: اگر کسی بر امام خروج کند و او را شکست دهد و با شمشیر مردم را تسلیم اطاعت خود کند و مردم با او بیعت کنند، چنین فردی امام است و قیام بر ضدش حرام.
👈متن کامل مقاله را اینجا بخوانید:
https://b2n.ir/f90812
#یادداشت_محقق
#فقه
——
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqhi