#کامنت این نظر توسط شخصی با نام مستعار در رابطه با مطلب (به راستی چه کسی را می‌توان نفر دوم نهضت جنگل نامید) در سایت گیل یار درج شده است... میرزایی‌های عزیز را به بحث و تبادل نظر در این رابطه دعوت می‌کنیم ‌‌... حیات سبز اردیبهشت ۲۸, ۱۴۰۲ / ۱۲:۲۳ ب.ظ پاسخ باسلام. راجع به دوم شخص نهضت، به نظرم این یاران خود میرزا هستند که باید جایگاه افراد جنگلی را تعیین کنند و مطلبی نیست که الان و پس از یک قرن بخواهیم نظریّه جدیدی را ابداع کنیم. در خاطرات هیچیک از یاران جنگلی نیامده که از معین الرعایا به عنوان دوّم شخص نهضت یاد کرده یا چنین جایگاهی را برایش قایل شده باشند. حتی زمانی که در دور دوّم نهضت کمیسرها و وزرای نهضت تعیین شدند برای وی مسئولیتی قائل نشدند و در هیچیک از ادوار نهضت به عنوان والی یک پهنه وسیع یا نقاط حساس منطقه ای گیلان تعیین نشده. به علاوه به او هم اتهاماتی نظیر آنچه به حاج احمد و دکتر حشمت نسبت میدهند وارد شده است یعنی اولاً: او هم از طریق بستگانش پیشنهاد تامین دریافت کرده بود. ثانیاً: میرزا را در کولاک کوهستان رها کرده تا در برف و یخبندان از پا درآید. ثالثاً: تمام یا لااقل عمده قورخانه های جنگل را افشا و تحویل قوای دولت داده است. رابعاً: از دولتیها منصب و مقام گرفت در حالی که در موارد مشابه یا اعدام میشدند و یا شکنجه و زندان و یا حداقل تبعید و معلوم میشود دولتیها نیز چنان جایگاهی را برایش قایل نبودند. خامساً: در تاجگذاری رضاخان هم شرکت کرد و این از یک مجاهد جنگلی بسیار بعید بود. شاید علّت عمده ترور وی نیز همین رفتارهای او بوده باشد و احتمال اینکه ترور وی از سوی وفاداران به میرزا بوده باشد زیاد است. نمیتوان او را از همه این اتهامات وارده مبرّا دانست کمااینکه نباید مجاهدات بسیار او را در دوران نهضت نیز فراموش کرد. برخورد دوگانه نسبت به یاران جنگل نباید صورت گیرد و مثلاً در برخی نقاط ضعف آنها چنان بزرگنمایی شود که خدمات آنها تحت الشعاع قرار گیرد و در برخی دیگر درست برعکس عمل شود. @mirzaeihaa