◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️ ▪️بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ▪️ 🏴اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَباعَبْدِاللَّهِ تَنزِيلاً مِّمَّنْ خَلَقَ الْأَرْضَ وَالسَّمَاوَاتِ الْعُلَي (۴) از جانب كسى كه زمين و آسمان هاى بلند را آفريده، نازل شده است. الرَّحْمَنُ عَلَي الْعَرْشِ اسْتَوَي (۵) مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا وَمَا تَحْتَ الثَّرَي (۶) وَإِن تَجْهَرْ بِالْقَوْلِ فَإِنَّهُ يَعْلَمُ السِّرَّ وَأَخْفَي (۷) او خداوندى بخشنده و رحمان است كه بر عرش (تخت فرمانروايى هستى)، تسلّط دارد. آنچه در آسمان ها و آنچه در زمين و آنچه در ميان آنها و آنچه در زير زمين است، براى اوست. و اگر سخنت را آشكار بگويى (و يا پنهان كنى، تفاوتى ندارد)، پس همانا او اسرار (شما) و پنهان تر (از آن) را مى داند. ◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️ 🌠موضوع(۹): ابعاد چهار گانه صفات الهی ◾️◾️در اين چند آيه، چهار صفت از صفات بارز خداوند مطرح شده است؛ الف: خالقيّت. «خَلق الارض والسّموات» ب: حاكميّت. «خَلَقَ الْأَرْضَ وَالسَّمَاوَاتِ» ج: مالكيّت. «خَلَقَ الْأَرْضَ وَالسَّمَاوَاتِ.» د: عالميّت. «يعلم السّر و اَخفى» ◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️ ▪️خالقیت : خَلَقَ الْأَرْضَ وَالسَّمَاوَاتِ کسی که خالق است می تواند «رب »باشد ،چون هر ربوبیتی به خلقت برمی گردد: قرآن ، کلام کسی است که آفرینش و پرورش جهان در اختیار اوست ،به دیگر سخن ،خدایی قرآن را فرستاد (تشریع) که همه نظام را آفریده است (تکوین) و کسی می تواند جهانی سخن گوید( تشریع )که جهان آفرین باشدو خدا کسی است که جهان را آفرید و پیدایی و ماندگاری جهان به او تکیه دارد(تکوین) ،پس تدوین و تکوین با هم هماهنگ است. ▪️حاکمیت:خَلَقَ الْأَرْضَ وَالسَّمَاوَاتِ بدیهى است خداوند نه تختى دارد و نه حکومتى همانند حاکمان بشر، بلکه منظور از عرش خدا مجموعه جهان هستى است که تخت حکومت او محسوب مى شود. بنابراین « اسْتَوى عَلَى الْعَرْشِ» ، کنایه از تسلط پروردگار و احاطه کامل او نسبت به جهان هستى و نفوذ امر، فرمان و تدبیرش در سراسر عالم است. کلمه «الرَّحْمنُ»در ابتدای آیه به این مطلب اشاره دارد که تسلط خداوند بر هستی،رحیمانه است ،نه جبارانه. ▪️مالکیت :خَلَقَ الْأَرْضَ وَالسَّمَاوَاتِ و ما.. آنچه در آسمان ها، در زمین، در میان این دو، و در زیر خاک ها و اعماق زمین وجود دارد، همه از آن اوست (لَهُ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الاْ َرْضِ وَ ما بَیْنَهُما وَ ما تَحْتَ الثَّرى). « ثَرى» در اصل به معنى خاک مرطوب است و از آنجا که تنها قشر روى زمین بر اثر تابش آفتاب و وزش باد، مى خشکد ولى طبقه زیرین غالباً مرطوب است به این طبقه، «ثرى» گفته مى شود و به این ترتیب، «ما تَحْتَ الثَّرى» به معنى اعماق زمین و جوف آن است که همه آنها مملوک «مالک الملوک »و خالق عالم هستى است. ▪️عالمیت :يَعْلَمُ السِّرَّ وَأَخْفَي 👈خداوند بر همه چيز آگاه است، «يعلم السّر واَخفى» 👈غيب آسمان ها و زمين را مى داند، «اعلم غيب السموات والارض»(بقره،۳۳) 👈حمل ماده ى باردار را مى داند، «يعلم ما تحمل كلّ اُنثى»(رعد،۸) 👈هدف و معناى نگاه ها را مى داند، «يعلم خائنة الاعين»(غافر ،۱۹) 👈 خطورات قلبى را مى داند، «يعلم ما فى قلوبكم»(احزاب،۵۱) 👈هيچ برگى از درخت نمى افتد مگر اينكه او مى داند. «وما تسقط من وَرقة الاّ يعلمها»(انعام،۵۹) ◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️ 🌠موضوع(۱۰):اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ لَهُ الْأَسْمَاء الْحُسْنَي (۸) او خدايى است كه معبودى جز او نيست (و) بهترين نام ها براى اوست. «اسماء حُسنى » همان صفات خداوند است كه بنا بر روايات، 99 اسم مى باشد و اگر در دعا خداوند با اين اسامى ياد شود، بركات و آثار فراوانى به همراه مى آورد. اسماى الهى منحصر به اينها نيست و در بعضى ادعيه، مثل دعاى جوشن كبير، تا هزار اسم ذكر شده است. البتّه توسّل به اين اسما، تنها حفظ و قرائت آنها نيست، بلكه بايد خود را به آن صفات نزديك كرد.بدون شک اگر کسى با صفت عالم و قادر یا رحیم و غفور و امثال اینها، تخلق پیدا کند، و اشعه اى از این صفات بزرگ الهى در وجود او بتابد، هم بهشتى است و هم دعایش مستجاب. ◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️ ⚫️منابع و مآخذ:تفاسیر وزین تسنیم،المیزان،مجمع البیان،نمونه و نور 🔲🔲🔲🔲🔲🔲🔲🔲 مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی @moassese_nooralyaghin