معانی الأخبار / ترجمه شاهرودی ; ج ۲ ص ۴۲۷
62-شريح بن هانى گويد:امير المؤمنين عليه السّلام از پسرش حسن بن على عليهما السّلام پرسيد و فرمود:پسرم خرد چيست؟گفت:آنكه دل تو نگهدارندۀ چيزى باشد كه در آن وديعه نهادهاى. فرمود:حزم(هوشيارى،دورانديشى)چيست؟پاسخ داد:آنكه منتظر فرصت باشى،و در امور خيرى كه برايت ممكن است شتابورزى فرمود: بزرگوارى چيست؟گفت:عفو و تحمّل لغزش ديگران،استوار نمودن زندگى بر شالودۀ خويهاى ارزنده.فرمود:بخشندگى و بلند نظرى در چيست؟پاسخ داد: بر آوردن نياز درخواستكننده و بخشش دسترنج خود.فرمود:خساست چيست؟ گفت:اينكه اندك را زياد بدانى،و آنچه را در راه خدا دادهاى،تلف شده پندارى. فرمود:«رقّه»:پستى و بردگى چيست؟(در نسخۀ بحار الأنوار«دقّة».و در تحف العقول«الدّنيّه»ضبط شده است)گفت: كوتهبينى و درخواست نمودن چيز كم،و دريغ داشتن از چيز اندك. پرسيد:خود را به رنج و مصيبت انداختن چيست؟پاسخ داد:تمسّك به كسى كه تو را ايمن نمىسازد،و كنجكاوى در چيزى كه برايت سودى ندارد. فرمود:جهل چيست؟گفت:پريدن بر روى مركب پيش از مهارت يافتن در آن،و سرباز زدن از پاسخگوئى،و چه خوب كمك كارى است خاموشى در جايگاههاى بسيارى اگر چه زبان گويائى داشته باشى.آنگاه امير المؤمنين صلوات اللّٰه عليه رو به فرزندش حسين عليه السّلام نمود و به او فرمود:پسرم آقائى چيست؟گفت:نيكوئى نمودن به قبيله،و بر گردن گرفتن و پرداختن ديۀ جرائم و جنايات آنان. فرمود:غنا(بىنيازى)در چيست؟پاسخ داد:اندك بودن آرزوهايت،و خوشنودى به آنچه تو را كفايت مىنمايد،پرسيد:بينوائى در چيست؟گفت:طمع داشتن به همه چيز،و سخت نااميد شدن. پرسيد:لوم(نكوهش،سرزنش)چيست؟پاسخ داد:كه مرد خود را از خطر محفوظ دارد و عيال خود را تسليم كند! شرح:شايد صحيح آن«لؤم»با همزه باشد و معنى آن دنائت و پستى است». پرسيد:خرق(درشتى،دريده بودن)چيست؟گفت:در افتادن و دشمنى كردن با فرماندۀ خود،و شخصى كه مىتواند به تو سود و زيانى برساند. آنگاه به حارث اعور توجّه نمود و به وى فرمود:اى حارث!اين حكمتها را به فرزندانتان بياموزيد،زيرا آنها بر خرد و حزم و رأى مىافزايد.
🔰کانال نشـــــریاٺ تبلیـغے
https://eitaa.com/mobaleghan