🔸«نئولیبرال های ریشدار» از کجا آمدند؟
🟠خلاصه گفتگوی حکمران با دکتر مجید حسینی
🔸 آغاز گفتگو و نظرات امام خمینی درباره لیبرالیسم
مجری: میخواهم صحبتم را با جملاتی از امام خمینی آغاز کنم. امام در منشور روحانیت فرمودند که روحانیت متعهد به خون سرمایهداران زالوصفت تشنه است و هرگز با آنان سر آشتی نداشته و نخواهد داشت. همچنین اعلام کردند که تا من هستم، نخواهم گذاشت حکومت به دست لیبرالها بیفتد و منافقین اسلام، این مردم بیپناه را از بین ببرند. ایشان تأکید داشتند که انقلاب به هیچ گروهی بدهکار نیست و ما هنوز چوب اعتمادهای خود به گروهها و لیبرالها را میخوریم. سؤال من از شما این است: امام خمینی چه چیزی در لیبرالیسم و سرمایهداری میدیدند که مخالفت خود را اینقدر صریح و محکم اعلام کردند؟
دکتر حسینی: بسمالله الرحمن الرحیم. به نظر من این جملات ترجمهای از فرمایشات امیرالمؤمنین است؛ چیزی جدیدی نیست. خداوند از علما پیمان گرفته که بر گرسنگی مظلوم و شکمبارگی ظالم سکوت نکنند. امام خمینی در این سخنان به وضوح میگویند که این سرمایهداری شکمبارگی ظالم است و گرسنگی مظلوم هم کاملاً مشخص است. این روایت طی قرنها در تشیع وجود داشته است. اما در دهه ۷۰ و ۸۰، این روایت مسلط با ایدههای آقای رفسنجانی شکسته شد. پیش از آن، شیعه همیشه جریان اپوزیسیون و حامی مظلومان بوده است. لیبرالها از دهه ۷۰ به بعد پیامآوران انقلاب شدند.
🔹 تغییر مواضع انقلابیون و نقش رانت در گفتمان جدید
مجری: برای من عجیب است که بسیاری از افرادی که در اول انقلاب انقلابی و تندرو بودند، امروز حساسیتی به مسائل ندارند. شما در مناظرهای با آقای ابیانه مثال زدید که او بهعنوان یک اصولگرا، از سیاستهایی حمایت میکند که به نفع سرمایهداری است. چه اتفاقی افتاد که انقلابیون به این سمت رفتند؟
دکتر حسینی: جواب ساده است: رانت. آقای رفسنجانی در سخنرانی خود گفت که چرا مؤمنین نباید شیک بپوشند و شیک بخورند؟ او روایت مسلطی که در دهه اول انقلاب بر اقتصاد حاکم بود را تغییر داد. در دهه ۶۰، روایت ما این بود که مستضعفان باید طاغوت را سرنگون کنند. اما رفسنجانی گفت که طاغوت توسعه را پیش میبرد و ما به طبقه مسلط نیاز داریم. او طبقه مسلط را توجیه کرد و این تغییر روایت باعث شد انقلابیون رادیکال دهه ۶۰ به طبقه مسلط تبدیل شوند.
🔸سیاستهای توسعه و تبعیض اجتماعی
مجری: آیا اقدام عملی خاصی برای پیادهسازی این روایت توسعه صورت گرفت؟
دکتر حسینی: بله، مهمترین اقدام، تغییر روایت زندگی بود. در دهه ۶۰، ما به کسانی که در جنگ جانباز میشدند، افتخار میکردیم. اما در دهه ۷۰، این افراد بهعنوان هزینههای توسعه معرفی شدند. روایتها تغییر کرد و توسعه به ابزاری برای توجیه تبعیض تبدیل شد. امروز، تبعیض در آموزش، درمان، مسکن و بانکها بهصورت سیستماتیک وجود دارد.
🔹 نقش روایت در تغییر اجتماعی
مجری: شما به تغییر روایت اشاره کردید. آیا این روایت واقعاً اینقدر تأثیرگذار است؟
دکتر حسینی: بله، هر تغییر مادی از یک روایت شروع میشود. انقلاب ۵۷ با یک روایت آغاز شد. روایت توسعه نیز اجازه داد که تغییرات مادی اتفاق بیفتد. مثلاً مدارس غیرانتفاعی و دانشگاه آزاد در دهه ۶۰ رشد نکردند، زیرا روایت مسلط اجازه نمیداد. اما پس از تغییر روایت، این امور عادی شد. امروز نیز روایت توسعه به نفع طبقه مسلط کار میکند.
🔸 نقد اقتصاد نئولیبرالی و تأثیر آن بر فرهنگ
مجری: اقتصاد نئولیبرالی چه تأثیری بر فرهنگ و دین مردم گذاشته است؟
دکتر حسینی: اقتصاد نئولیبرالی همهچیز را از معنا تهی میکند و به معامله تبدیل میکند. امروز بدن، عشق، آموزش و حتی دین به کالا تبدیل شدهاند. این اقتصاد نمیتواند فرهنگ اسلامی بسازد. وقتی مالهای بزرگ میسازید و برندهای غربی میفروشید، نمیتوانید توقع داشته باشید که فرهنگ اسلامی بماند.
🔹راهکارهای مقابله با نئولیبرالیسم
مجری: چگونه میتوان با این روایت مسلط مقابله کرد؟
دکتر حسینی: ما نیاز به تغییر آگاهی عمومی داریم. این آگاهی باید از طریق علما و روشنفکران ایجاد شود. طبقه متوسط نقش کلیدی در این تغییر دارد. باید به آنها فهماند که رویای موفقیت، دروغی بزرگ است. خوشبختی از رقابت و مصرفگرایی حاصل نمیشود؛ بلکه از جمعگرایی و عدالتخواهی به دست میآید.
🔸 جمعبندی و پیام نهایی
مجری: صحبتهای شما بسیار تلخ است. آیا این تلخی مردم را ناامید نمیکند؟
دکتر حسینی: حقیقت ممکن است تلخ باشد، اما تنها راه ایجاد امید است. روایتهای دروغین توسعه، جامعه را ناامید کرده است. باید این روایتها را شکست و حقیقت را بازگو کرد. حقیقت میتواند مردم را برای ساختن آیندهای بهتر آماده کند.
✅ با ما همراه شوید..
ایتا:
https://eitaa.com/a_hemmatian
سروش:
https://splus.ir/az_hemmatian
#اَلَّلهُمعجِّللِوَلیِڪَالفرَج
🌹🕊🌹🕊
#یا_علی_با_سید_علی