❇️ تعبیری زیبا از تفاوت انسان و حیوان ناطق در شرح دعایی از امام سجاد علیه السلام 🔻حضرت آیت الله جوادی آملی، در جلسه درس خارج فقه: ◻️ معمولاً دعاها محور اصلیشان طلب مغفرت و آمرزش و امثال ذلک است، اما صحیفه سجادیه یک کتاب علمی و درسی است؛ در عین حال که طلب مغفرت و امثال ذلک میخواهد، راه ذکر میکند، دلیل ذکر میکند و حقایق را بیان میکند. مثلاً الآن پیش ما انسان، فصل اخیرش ناطق است؛ اما در دعای نورانی امام سجاد(ع) ناطق فصل اخیر نیست بلکه «حامد» فصل اخیر است؛ یعنی اگر انسان ناطق بود ولی خدا را حمد نکرد انسان نیست! مسلماً حضرت که نمیخواهد به کسی اهانت کند و بد بگوید! بلکه میگوید اگر کسی نداند این نعمت از کیست و این نعمت را بجا صرف نکند و لساناً نگوید «الحمد لله رب العالمین» بله! او «حیوان ناطق» است اما انسان نیست. ◻️ در دعای اول صحیفه سجادیه میفرماید اگر امتی یا جامعهای نعمتها را صرف بکنند و خدا را حمد نکنند «وَ لَوْ کَانُوا کَذَلِکَ لَخَرَجُوا مِنْ حُدُودِ الْإِنْسَانِیَّةِ إِلَی حَدِّ الْبَهِیمِیَّةِ فَکَانُوا کَمَا وَصَفَ فِی مُحْکَمِ کِتَابِهِ: ﴿إِنْ هُمْ إِلَّا کَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ سَبِیلًا﴾»؛ این یک دعای مصطلح نیست، عقلی است. میگوید اگر کسی حیوان ناطق بود، نعمتها را صرف کرد، اما نگفت «الحمد لله رب العالمین» یعنی معتقد نبود که این نعمت از کجا آمده و چگونه باید صرف بکند، انسان نیست. او ناطق است، اما انسان نیست! میبینید که این دعا با دعاهای دیگر فرق میکند. این حکمت است، این معرفت است، این اخلاق است، این فقه است، این حقوق است، از این رو است که انس با این کتاب شریف برای همه لازم است.