■●نکاتی از بزرگان سیر و سلوک در آداب چهله‌نشینی - بخش دوّم●■ ■۱۶- احتیاط کردن در لقمه؛ یعنی انسان هر چیز که پیش آمد، نخورد. چیزهایی که به حلال بودن آنها یقین دارد؛ چه به اعتبار خود شیء خوراکی و چه به اعتبار منبع درآمدی که به تهیّه آن مواد غذایی یا شیء خوراکی منجر شده است، از هر دو منظر حلال باشد. ■در این ایّام بیشتر دقّت کند؛ هرکس هرچه داد، نگیرد و نخورد و تا به حلال بودن آن یقین پیدا نکرده است، حتّی المقدور استفاده نکند. البتّه اینها که گفتیم، برای اوایل راه است. در بحث رزق مفصّل گفته‌ایم که هنگامی که فرد در سلوک به مرتبه‌ای از رشد رسید، خدا ولایت او را در دست می‌گیرد. وقتی به آنجا رسید، خدا اجازه نمی‌دهد کسی چیزی را که مشکل دارد، به او تعارف کند؛ که او استفاده کند. شخص در آن مرحله، در حریم امن الهی قرار می گیرد؛ خدا حریمی ایجاد می‌کند و او را محفوظ می‌دارد؛ در معرض آن چیزها قرار نمی‌دهد و نمی‌گذارد آن چیزها به سمت او بیاید؛ ولی در اوایل یا اواسط راه که هنوز این ویژگی در فرد ایجاد نشده است، باید مراقبت کند و در خوردن هر چه به او تعارف کردند و یا هر چیز خوشمزه‌ای که جلوی او گذاشتند و می‌تواند آن را بردارد و بخورد، احتیاط کند؛ تا با اطمینان بیشتری، لقمه حلال خورده باشد. آثار لقمه حلال را هم گفته‌ام و به روایت آن هم اشاره کرده‌ام که: ■منْ اَکَلَ الْحَلالَ اَرْبَعِینَ یَوْماً نَوَّرَاللهُ قَلْبَهُ■ ■اگر کسی چهل روز لقمه حلال بخورد، خدا به او نورانیت قلب عنایت می‌کند. ■۱۷- خوراکی هایی را هم که مال افراد بخیل، پست، بی بندوبار و غیرمتدیّن است، نخورد و در این چهل روز سعی کند سر سفره اینگونه افراد ننشیند و غذای اینگونه افراد را نخورد. ■۱۸- سعی کند از هر پولی یا در هر منزلی، چیزی نخورد. خیلی احتیاط کند حتماً پول او حلال باشد و مطمئن باشد که اهل منزلی که می خواهد مهمانشان شود، هم در حلال بودن کسبشان، هم در پرداخت وجوهات شرعیّه‌شان و هم در پاکی و طهارت آنچه که می‌خواهند با آن غذا بپزند، مقیّد هستند. این دقّت‌ها را داشته باشد. تا جایی که می‌تواند، از هر فروشنده مواد غذایی تهیّه نکند. حتّی‌المقدور غذای بیرون، مثل فست فودها، رستوران‌ها، چلوکبابی‌ها و امثال اینها را نخورد و تا جایی که می‌تواند، خودش غذای مطمئنّی را تهیّه و آماده کند. ■۱۹- در ایّام چهلّه نشینی توصیه شده است انسان، حلیم و زیتون بخورد. در این ایّام خوردن اینها برای حالات فرد مفید است. ■۲۰- نکته دیگر اینکه کمتر با دیگران هم صحبت شود؛ کمتر مشغول دیگران شود و با آنها نشست و برخاست کند؛ تا جایی که می‌تواند، به حداقّل ضرورت اکتفا کند و بیش از آن، برای نشستن و حرف زدن با دیگران و نشست و برخاست با آنها وقت نگذارد. ■۲۱- در طول این چهل روز موسیقی گوش ندهد؛ حتّی مارش، سرود یا موسیقی که اوّل اخبار رسانه ها پخش می‌شود. یعنی به طور کامل از موسیقی مصون بماند. علّت آن را هم گفته‌ام و به روایت آن اشاره کرده‌ام، که اگر چهل روز در خانه‌ای موسیقی نواخته شود، غیرت و حیا از آن خانه رخت می‌بندد. ■۲۲- چشم خود را از افتادن به غیرِ آنچه نظر بر آن واجب یا مستحب است، باز دارد و آن را کنترل کند؛ یعنی فقط به چیزهایی که دیدن آنها واجب یا مستحب است و ثواب دارد، نگاه کند. حتّی به نگاه به مباحات نپردازد؛ چه برسد به مکروهات و محرّمات. ■۲۳- زبان خود را کنترل کند و آن را از گفتن، جز چیزهایی که گفتن آنها بر او واجب یا مستحب است، باز بدارد. حرفهایی را هم که مباح است، نگوید؛ چه برسد به حرفهای مکروه یا خدای نکرده حرام. ■۲۴- حتّی‌المقدور سعی کند جایی باشد که اگر می‌خواهد مشغول عبادت، تفکّر یا ذکری شود، سروصدای دیگران نیاید. چه سروصدای خود افراد و چه صدای رادیو، تلویزیون و امثال اینها؛ چون همه‌ی این صداها ذهن ما را به فکر کردن به آن اشخاص و یا محتوای آن صحبت‌ها مشغول می‌سازند و تمرکزِ فکر و فراغتِ خاطر لازم برای اشتغال به ذکر خدا را از انسان سلب می‌کنند. ■اینها نکاتی بود که بزرگان سیر و سلوک در آداب چهلّه‌نشینی، به استناد روایات، توصیه کرده‌اند؛ که انسان به توفیق الهی و با امداد اهل بیت معصومین علیهم السّلام لااقّل به مقداری که در این چهلّه مقدور و میسور است و در حدّی که در توان او باشد، عمل کند. ان‌شاءالله #یاعلی ■●استاد مهدی طیّب۹۲/۰۶/۱۴●■ #مراقبات_ماه_ذی‌القعده #چهله_کلیمیه_موسویه @mohamad_hosein_tabatabaei